Friday, October 31, 2025

దేవతా పూజలలో వాడాల్సిన విశేష ధూపం లోని పదార్థాలు* *షడంగ ,దశాంగ , షోడశాoగ ధూపాలు ఏవీ*??? ధూప నిర్వచనం*???

దేవతా పూజలలో వాడాల్సిన  విశేష ధూపం లోని  పదార్థాలు* *షడంగ ,దశాంగ , షోడశాoగ ధూపాలు ఏవీ*??? ధూప నిర్వచనం*???


మన దేవాలయాలలో మరియు మన గృహాలలో  పవిత్రత కోసం పూజా స్థానాలలో సేవగా సుగంధ ధూపాలు వాడడం సంప్రదాయం అయితే దేవతలకు ప్రత్యేకంగా ఏ పదార్థాల ధూపములు వేయాలి తెలుసుకుందాం.

ధూపం దహేద్గణేశస్య ప్రియః ప్రోక్తస్తు గుగ్గులుః|
సర్జ దేవ్యా మహేశస్య నిర్యాసో దేవదారూజః||
విష్ణోః కృష్ణాగురూః శీతం భాస్కరస్య ప్రియం మతం| శక్తేర్దశాంగం వక్ష్యామి శైలేయం' మలయోద్భవం||
నఖం' కుష్టం సర్జరసం' మేకైకాంశం ప్రకల్పయేత్|
శిలారసా గురు జటామాంసీ భాగద్వయం మతం|| షడ్మాక్షిక సితా చాష్టౌ ధూపోఽయం శక్తిమోహనః|
హరీతకీ' సర్జరస మురమాంస్యః కుభాగికాః||
 లాక్షా త్రిభాగాశ్చత్వారో భాగాః శైలజ ముస్తయోః| పంచభాగం నఖం ప్రోక్త షడ్భాగం కుష్ట ముచ్యతే||  ద్వాదశాంశో గుడో ఽర్కేశవిన్యవిష్ణుదశాంగకః|
మధు ముస్తా ఘృతం గంధో గుగ్గుల్వ గురు శైలజం|| 
సరలం సిల్హ సిద్ధార్థీ శేషదేవదశాంగకః||

*విశేష ధూపం లోని  ద్రవ్యరకాలు*
ధూపం దహేద్గణేశస్య ప్రియః ప్రోక్తస్తు గుగ్గులుః|
సర్జ దేవ్యా మహేశస్య నిర్యాసో దేవదారూజః||

 * గణేశుడికి దహించే ధూపం (ప్రియమైనదిగా) గుగ్గులం అని చెప్పబడింది.
 * దేవికి (దుర్గ/పార్వతి) సర్జరసం (గుగ్గిలం వంటి ఒక రకం జిగురు), 
 * మహేశ్వరుడికి దేవదారు కాయల నుండి వచ్చే నిర్యాసం జిగురు ఇష్టం.
*విష్ణోః కృష్ణాగురూః శీతం భాస్కరస్య ప్రియం మతం|
 * విష్ణువుకు  ప్రియమైనదిగా కృష్ణాగరు (ఒక రకమైన అగరు) మరియు  చల్లని ధూపం అభిమతం.
 * సూర్యుడికి  కూడా ఇవే ప్రియమైనవని అభిప్రాయం.

*అమ్మవారి రూపాలకు ధూపం*

శక్తేర్దశాంగం వక్ష్యామి శైలేయం' మలయోద్భవం||
నఖం' కుష్టం సర్జరసం' మేకైకాంశం ప్రకల్పయేత్|
శిలారసా గురు జటామాంసీ భాగద్వయం మతం||

 * ఇప్పుడు దేవికి ప్రీతిపాత్రమైన దశాంగ ధూపాన్ని పది అంగములు కలిగిన ధూపములుగు 
   * శైలేయం (ఒక రకమైన శిలాజం), మలయోద్భవం (చందనం వంటివి), నఖం (గోరసము), కుష్టం (చెంగల్వకోష్టు), సర్జరసం (గుగ్గిలం వంటి జిగురు) - ఇవి ఒక్కొక్క భాగం తీసుకోవాలి.
   * శిలారసము (శిలాజిత్తు), అగరు, జటామాంసి - ఇవి రెండు భాగాల చొప్పున తీసుకోవాలి.
షడ్మాక్షిక సితా చాష్టౌ ధూపోఽయం శక్తిమోహనః|
 * మాక్షికం (తేనె) ఆరు భాగాలూ, సితా (చక్కెర) ఎనిమిది భాగాలూ కలిపితే శక్తిమోహనం (శక్తిని సమ్మోహింపజేసే) అనే ధూపం తయారవుతుంది.

హరీతకీ' సర్జరస మురమాంస్యః కుభాగికాః||
లాక్షా త్రిభాగాశ్చత్వారో భాగాః శైలజ ముస్తయోః|
పంచభాగం నఖం ప్రోక్త షడ్భాగం కుష్ట ముచ్యతే||
 * ఇది మరొక ధూప మిశ్రమం వివరణ
   * హరీతకీ (కరక్కాయ), సర్జరసం, మురమాంసి (నఖం వంటిది) - ఇవి ఒక భాగం చొప్పున.
   * లాక్షా (లక్క) - మూడు భాగాలు.
   * శైలజం (శిలాజిత్తు), ముస్త (తుంగముస్త) - నాలుగు భాగాలు.
   * నఖం (గోరసము) - ఐదు భాగాలు.
   * కుష్టం (చెంగల్వకోష్టు) - ఆరు భాగాలు.
ద్వాదశాంశో గుడో ఽర్కేశవిన్యవిష్ణుదశాంగకః|
 * గుడం (బెల్లం) - పన్నెండు భాగాలు కలిపితే, ఇది 

* సూర్యు,గణపతి విష్ణువులకు*
 ఇష్టమైన దశాంగక (పది వస్తువులతో కూడిన) ధూపం అవుతుంది.

మధు ముస్తా ఘృతం గంధో గుగ్గుల్వ గురు శైలజం||
సరలం సిల్హ సిద్ధార్థీ శేషదేవదశాంగకః||
 * మధు (తేనె), ముస్తా (తుంగముస్త), ఘృతం (నెయ్యి), గంధం (చందనం), గుగ్గులు, అగరు, శైలజం (శిలాజిత్తు), సరలం (పైన్ చెక్క), సిల్హ (ద్రవ్యము), సిద్ధార్థీ (తెల్ల ఆవాలు) - ఈ పది వస్తువుల మిశ్రమం మిగిలిన దేవతలకు ప్రీతిపాత్రమైన దశాంగక ధూపం.

తంత్రాంతరే-
గుగ్గు ల్వగురూకో శీర శర్కరా మధు చందనైః| ధూపయేదాజ్యసంమిశ్రనీచైర్దేవస్య దేశికః||
సితా 'జ్య మధు సంమిశ్ర గుగ్గు ల్వగురు చందనం| షడంగధూపమేతత్ తు సర్వదేవప్రియం సదా|| రోగరోగహరరోగదకేశాః సురతరుజతులఘుపత్రవిశేషాః| వక్త్రవివర్జితవారిదముస్తాధూపవర్త్తిరిహ సుందరి శస్తా||
గుగ్గులం సరలం దారు పత్రం మలయసంభవం|
హ్రీవేర మగురుం కుష్టం గుడం సర్జరసం ఘనం||
హరీతకీ నఖీ లాక్షా జటామాంసీ చ శైలజం| పోడశాంగ విదుర్ధూపం దైవ పైత్రే చ కర్మణి||
మధు ముస్తం ఘృతం గంధో గుగ్గు ల్వగురు శైలజం|
చందనం సిహ్న సిద్ధార్థోం దశాంగో ధూప ఇష్యతే||

గుగ్గు ల్వగురూకో శీర శర్కరా మధు చందనైః|
ధూపయేదాజ్యసంమిశ్రనీచైర్దేవస్య దేశికః||

గుగ్గులు, అగరు, ఉశీరం (వట్టివేరు), శర్కర (చక్కెర), మధు (తేనె), చందనం (గంధం) - వీటిని ఆజ్యము (నెయ్యి) తో కలిపి, నీచ దేవతలకు (తక్కువ స్థాయి దేవతలకు/ఒక వర్గం దేవతలకు) దేశికుడు (గురువు/పూజారి) ధూపం వేయాలి.

*షడంగ ధూపం*
సితా 'జ్య మధు సంమిశ్ర గుగ్గు ల్వగురు చందనం| షడంగధూపమేతత్ తు సర్వదేవప్రియం సదా||

సిత (చక్కెర), ఆజ్యము (నెయ్యి), మధు (తేనె), గుగ్గులు, అగరు, చందనం - ఈ ఆరు వస్తువులు కలిపిన ధూపాన్ని షడంగ ధూపం అంటారు. ఇది సమస్త దేవతలకు ఎల్లప్పుడూ ప్రీతిపాత్రమైనది.

రోగరోగహరరోగదకేశాః సురతరుజతులఘుపత్రవిశేషాః| వక్త్రవివర్జితవారిదముస్తాధూపవర్త్తిరిహ సుందరి శస్తా||
ఓ సుందరీ! ఈ లోకంలో ధూపం కోసం రోగాలను హరించే రోగద కేశములు, సురతరువు (దేవదారు/కల్పవృక్షం) యొక్క జట (వేళ్లు/చెక్క), లఘుపత్ర విశేషాలు (చిన్న ఆకులు), వక్త్రము లేని వారిదము (అంటే మంచి పరిమళం కలిగిన తుంగముస్త) - వీటిని కలిపి చేసిన ధూపవర్తి (ధూపం కడ్డీ/వత్తి) శ్రేష్ఠమైనది.

*షోడశాంగ ధూపం*
 గుగ్గులం సరలం దారు పత్రం మలయసంభవం|
హ్రీవేర మగురుం కుష్టం గుడం సర్జరసం ఘనం||
హరీతకీ నఖీ లాక్షా జటామాంసీ చ శైలజం| పోడశాంగ విదుర్ధూపం దైవ పైత్రే చ కర్మణి||

గుగ్గులం, సరలం (ఒక రకమైన చెట్టు జిగురు/పైన్), దారుపత్రం (దేవదారు ఆకులు/చెక్క), మలయసంభవం (చందనం/శైలజం), హ్రీవేరం (వట్టివేరు), అగరు, కుష్టం (చెంగల్వకోష్టు), గుడం (బెల్లం), సర్జరసం (గుగ్గిలం జిగురు), ఘనం (కర్పూరం/ముస్తా), హరీతకీ (కరక్కాయ), నఖీ (గోరసము), లాక్షా (లక్క), జటామాంసి, శైలజం (శిలాజిత్తు/ఒక రకమైన జిగురు) - ఈ పదహారు వస్తువులతో కూడిన ధూపాన్ని దైవకర్మలకు (దేవతా పూజలకు) మరియు పైత్ర కర్మలకు (పితృ దేవతల కర్మలకు) శ్రేష్ఠమైనదిగా భావిస్తారు.

*దశాంగ ధూపం*
మధు ముస్తం ఘృతం గంధో గుగ్గు ల్వగురు శైలజం|
చందనం సిహ్న సిద్ధార్థోం దశాంగో ధూప ఇష్యతే||

తేనె, తుంగముస్త , నెయ్యి, చందనం, గుగ్గులు, అగరు, శైలజం (శిలాజిత్తు), సుగంధ ద్రవ్యాలు, సిహ్న (సాoబ్రాణి ), సిద్ధార్థం (తెల్ల ఆవాలు) - ఈ పది వస్తువుల మిశ్రమం దశాంగ ధూపం.

*యామలే*
దశాంగధూపః శ్యామాయాః సుందర్యాః షోడశాంగకః|
అష్టాదశాంగస్తారాయా భైరవ్యాశ్చ గజాంగకః|| పంచాంగశ్ఛిన్నమస్తాయాః ప్రియోఽన్యాసాం షడంగకం|
అభావే సర్వవిద్యాసు గుగ్గుల్వగురుచందనం||

*మేరవే*
హృదాణునాఽ థవాఽస్త్రేణ ఘంటాం సంపూజ్య వాదయేత్||
మీయామల తంత్రం నుండి:
ఈ శ్లోకాలు వివిధ మహావిద్యలకు (దేవతా రూపాలు) ప్రీతికరమైన ధూపం (సాంబ్రాణి/పొగ) ద్రవ్యాల సంఖ్యను (అంగాలను) వివరిస్తున్నాయి:
దశాంగధూపః శ్యామాయాః సుందర్యాః షోడశాంగకః|
అష్టాదశాంగస్తారాయా భైరవ్యాశ్చ గజాంగకః||
పంచాంగశ్ఛిన్నమస్తాయాః ప్రియోఽన్యాసాం షడంగకం|

*శ్యామ (కాళీ దేవి)కి దశాంగ ధూపం (పది రకాల ద్రవ్యాలు) ప్రీతికరం.
*లలితా త్రిపురసుందరీ కి షోడశాంగక ధూపం (పదహారు రకాల ద్రవ్యాలు) ప్రీతికరం.
*తారాదేవికి అష్టాదశాంగ ధూపం (పద్దెనిమిది రకాల ద్రవ్యాలు) ప్రీతికరం.
*భైరవి దేవికి గజాంగక ధూపం (ఎనిమిది రకాల ద్రవ్యాలు, 'గజము' అష్టదిక్కులను సూచిస్తుంది కాబట్టి అష్టాంగం అని భావించవచ్చు) ప్రీతికరం.
*ఛిన్నమస్తా దేవికి పంచాంగ ధూపం (ఐదు రకాల ద్రవ్యాలు) ప్రీతికరం.
*ఇతర దేవతలకు/విద్యా రూపాలకు షడంగకం (ఆరు రకాల ద్రవ్యాలు) ప్రీతికరం.

అభావే సర్వవిద్యాసు గుగ్గుల్వగురుచందనం||
***** ఈ ప్రత్యేక ధూప ద్రవ్యాలు లభించని పక్షంలో, సమస్త దేవతలకు గుగ్గులo, అగరు, చందనం ఉపయోగించడం శ్రేయస్కరం.*****

హృదాణునాఽ థవాఽస్త్రేణ ఘంటాం సంపూజ్య వాదయేత్||
హృదయ మంత్రంతో గాని (హృదయాయ నమః వంటి బీజాక్షరంతో గాని),
లేదా అస్త్ర మంత్రంతో గాని (అస్త్రాయ ఫట్ వంటి బీజాక్షరంతో గాని),
గంటను (పూజా గంటను) సమగ్రంగా పూజించి ఆ తరువాత దానిని మ్రోగించాలి.

*తత్రైవ*
తారో జయధ్వనిపదం మంత్రమాతోఽగ్నిగేహినీ|
ఏకాదశాక్షరో మంత్రో ఘంటాయాః సర్వసిద్ధదః|| ఆవాహనేఽర్ధే ధూపే చ పుష్పే నైవేద్యదీపయోః|
ఘంటానాదం ప్రకుర్వీత విశేషాద్ధూపదీపయోః|| పూజాకాలం కువినాఽన్యత్రర్యాదస్యాః ప్రవాదనం|
నానయా చ వినా పూజాం కారయేత్ సిద్ధిలాలసః|| 
రాఘవభట్టాః -
ధూపభాజనమస్త్రేణ ప్రోక్ష్యాభ్యర్చ్య హృదాఽణునా|
అస్త్రేణ పూజితాం ఘంటాం వాదయన్ గుగ్గులం దహేత్||
ధూపపదార్థ ఉక్తః కుర్లాణవే-
ధూతాశేషమహాదోషపూతిగంధప్రహారితః| పరమామోదజననాద్ధూప ఇత్యభిధీయతే||

తారో జయధ్వనిపదం మంత్రమాతోఽగ్నిగేహినీ|
ఏకాదశాక్షరో మంత్రో ఘంటాయాః సర్వసిద్ధదః||

ఓం (తార: ప్రణవం), జయధ్వనిపదం (జయధ్వని), మంత్రమాత (స్వాహా, మంత్రాల తల్లి), మరియు అగ్నిగేహిని (వహ్ని ప్రియా/స్వాహా అని కూడా అర్థం) - ఇవన్నీ కలిపి పదకొండు అక్షరాల మంత్రం (ఉదాహరణకు: ఓం జయధ్వని స్వాహా వంటిది)

 ఘంటకు సర్వసిద్ధులను ఇచ్చేదిగా చెప్పబడింది.
ఆవాహనేఽర్ధే ధూపే చ పుష్పే నైవేద్యదీపయోః|
ఘంటానాదం ప్రకుర్వీత విశేషాద్ధూపదీపయోః||

ఆవాహనం (దేవతను ఆహ్వానించడం), అర్ఘ్యం (నీరు సమర్పించడం), ధూపం (సాంబ్రాణి),  పూలు, నైవేద్యం, దీపం - ఈ సమయాలలో గంటానాదం  చేయాలి.

పూజాకాలం కువినాఽన్యత్రర్యాదస్యాః ప్రవాదనం|
నానయా చ వినా పూజాం కారయేత్ సిద్ధిలాలసః||

పూజా కాలంలో తప్ప, ఇతర సమయాలలో ఈ గంటను మ్రోగించకూడదు.
సిద్ధిని (ఆధ్యాత్మిక విజయాన్ని) కోరుకునేవాడు గంట లేకుండా పూజను చేయకూడదు.

ధూపభాజనమస్త్రేణ ప్రోక్ష్యాభ్యర్చ్య హృదాఽణునా|
అస్త్రేణ పూజితాం ఘంటాం వాదయన్ గుగ్గులం దహేత్||
ధూపం ఉంచే పాత్రను (ధూపభాజనంను) అస్త్ర మంత్రంతో (అస్త్రాయ ఫట్ వంటి మంత్రంతో) ప్రోక్షించి (నీళ్లు చిలకరించి శుద్ధి చేసి),
ఆపై హృదయ మంత్రంతో (హృదయాయ నమః వంటి మంత్రంతో) పూజించి,
అస్త్ర మంత్రంతో పూజించిన గంటను మ్రోగిస్తూ (గుగ్గులం వంటి) ధూపాన్ని వెలిగించాలి.

🔥  *ధూప నిర్వచనం*
ధూతాశేషమహాదోషపూతిగంధప్రహారితః|
పరమామోదజననాద్ధూప ఇత్యభిధీయతే||
ఏది ధూపo అయితే  సమస్త మహాదోషాలను తొలగిస్తుందో మరియు పూతిగంధాలను (దుర్వాసనలను),
మరియు పరమ ఆమోదాన్ని (అత్యంత మంచి సువాసనను) జనింపజేస్తుందో (కలిగిస్తుందో) - దానిని ధూపం అని పిలుస్తారు.
*మహాదేవ మహాదేవ శ్రీ మాత్రే నమః*
*రాళ్ళబండి శర్మ* 🙏🙏🙏🙏

Thursday, October 30, 2025

దీపాల్లో ఏ నూనె శుభ‌క‌రం........!!

దీపాల్లో ఏ నూనె శుభ‌క‌రం........!!


జ్ఞానికి చిహ్నంగా, ఐశ్వర్యానికి సంకేతంగా, సంపద ఆనందాలకు ప్రతీక అయిన దీపాన్ని ఆరాధిస్తూ చేసే పర్వదినమైన దీపావళి రోజున లక్ష్మీ దేవిని మహిళలు ఎంతో భక్తి శ్రద్దలతో పూజిస్తారు. దీప అంటే దీపం అని, ఆవళి అంటే వరుస... దీపావళి అంటే దీపాల వరుస అని అర్థం. దీపావళి రోజున ఏ ఇంటి యందు దీపాలు సమృద్ధిగా వెలుగుతాయో.. ఆ ఇంట మహాలక్ష్మీ ప్రవేశిస్తుందని శాస్త్రం చెబుతోంది. అటువంటి పుణ్య దిన సాయంసంధ్య కాలమందు లక్ష్మీ స్వరూపమైన తులసీ కోట ముందు మహిళలు దీపాలు వెలిగిస్తారు. ఈ దీపంలో దేవతలున్నారు, వేదాలు ఉన్నాయి, శాంతి ఉంది, కాంతి వుంది. అయితే దీపాన్ని నేరుగా అగ్గి పుల్లతో వెలిగించకూడదు. మరొక దీపం ద్వారా ప్రత్యేకంగా ముందుగా వెలిగించి పెట్టుకున్న దీపం నుంచి దీపారాధన చేయాలి. 

దీపారాధన కుందిలో 5 వత్తులు వేసి గృహిణి తానే స్వయంగా వెలిగించాలి. మొదటి వత్తి భర్త, సంతానం సంక్షేమం కోసమని, రెండో వత్తి అత్త మామల క్షేమానికి, మూడోది అన్నదమ్ములు, అక్కచెల్లెళ్ళ క్షేమానికి, నాల్గవది గౌరవం, ధర్మవృద్ధిలకూ, అయిదోది వంశాభివృద్ధికి అని చెప్తారు. 

ఏ నూనెతో దీపారాధన చేయాల‌న్న అనుమానం అంద‌రిలోనూ క‌లుగుతుంది. ఓ పక్క ఆవునేతితో, మరో పక్క నువ్వుల నూనెతో దీపారాధన చేయడం శ్రేష్ఠం. ఆవు నెయ్యిలో సూర్యశక్తి నిండి వుంటుంది. దీనివల్ల ఆరోగ్య, ఐశ్వర్య, సుఖ సంతోషాలు ప్రాప్తిస్తాయి. ఆవు నెయ్యిలో నువ్వుల నూనె, వేపనూనె కలిపి దీపారాధన చేస్తే విశేష ఫలితాలు కలుగుతాయి.  

వేప నూనె రెండు చుక్కలు, ఆవునెయ్యి కలిపి పరమ శివుని ముందు వెలిగిస్తే విజయం ప్రాప్తిస్తుంది. అర్ధనారీశ్వరునికి కొబ్బరి నూనెతో దీపారాధన చేయడం వల్ల అనోన్య దాంపత్య జీవితం సిద్ధిస్తుంది. విఘ్నేశ్వరుని పూజలో కొబ్బరినూనె ఉపయోగిస్తే మంచిది. నూవ్వుల నూనె సకల దేవతలు ఇష్టపడతారు. దుష్పలితాలు దూరం చేసి సకలశుభాలూ ఇవ్వగలదు. నువ్వుల నూనె విష్ణ్వాంశమూర్తులకు అత్యంత ప్రీతికరం. అయితే వేరుశెనగ నూనెను దీపారాధనకు వాడరాదు.

శ్రీ రుద్రం నమకం

 శ్రీ రుద్రం నమకం



శ్రీ రుద్ర ప్రశ్నః


కృష్ణ యజుర్వేదీయ తైత్తిరీయ సంహితా

చతుర్థం-వైఀశ్వదేవం కాండం పంచమః ప్రపాఠకః


ఓం నమో భగవతే॑ రుద్రా॒య ॥

నమ॑స్తే రుద్ర మ॒న్యవ॑ ఉ॒తోత॒ ఇష॑వే॒ నమః॑ ।

నమ॑స్తే అస్తు॒ ధన్వ॑నే బా॒హుభ్యా॑ము॒త తే॒ నమః॑ ॥


యా త॒ ఇషుః॑ శి॒వత॑మా శి॒వం బ॒భూవ॑ తే॒ ధనుః॑ ।

శి॒వా శ॑ర॒వ్యా॑ యా తవ॒ తయా॑ నో రుద్ర మృడయ ।


యా తే॑ రుద్ర శి॒వా త॒నూరఘో॒రాఽపా॑పకాశినీ ।

తయా॑ నస్త॒నువా॒ శంత॑మయా॒ గిరి॑శంతా॒భిచా॑కశీహి ॥విలో॑హితః ।

ఉ॒తైనం॑ గో॒పా అ॑దృశ॒న్నదృ॑శన్నుదహా॒ర్యః॑ ।

ఉ॒తైనం॒-విఀశ్వా॑ భూ॒తాని॒ స దృ॒ష్టో మృ॑డయాతి నః ॥


నమో॑ అస్తు॒ నీల॑గ్రీవాయ సహస్రా॒క్షాయ॑ మీ॒ఢుషే᳚ ।

అథో॒ యే అ॑స్య॒ సత్వా॑నో॒ఽహం తేభ్యో॑ఽకర॒న్నమః॑ ॥ప్రముం॑చ॒ ధన్వ॑న॒స్త్వము॒భయో॒రార్త్ని॑ యో॒ర్జ్యామ్ ।

యాశ్చ॑ తే॒ హస్త॒ ఇష॑వః॒ పరా॒ తా భ॑గవో వప ॥


అ॒వ॒తత్య॒ ధను॒స్త్వగ్ం సహ॑స్రాక్ష॒ శతే॑షుధే ।

ని॒శీర్య॑ శ॒ల్యానాం॒ ముఖా॑ శి॒వో నః॑ సు॒మనా॑ భవ ॥


విజ్యం॒ ధనుః॑ కప॒ర్దినో॒ విశ॑ల్యో॒ బాణ॑వాగ్ం ఉ॒త ।

అనే॑శన్న॒స్యేష॑వ ఆ॒భుర॑స్య నిషం॒గథిః॑ ॥


యా తే॑ హే॒తిర్మీ॑డుష్టమ॒ హస్తే॑ బ॒భూవ॑ తే॒ ధనుః॑ ।

తయా॒ఽస్మాన్, వి॒శ్వత॒స్త్వమ॑య॒క్ష్మయా॒ పరి॑బ్భుజ ॥


నమ॑స్తే అ॒స్త్వాయు॑ధా॒యానా॑తతాయ ధృ॒ష్ణవే᳚ ।

ఉ॒భాభ్యా॑ము॒త తే॒ నమో॑ బా॒హుభ్యాం॒ తవ॒ ధన్వ॑నే ॥పరి॑ తే॒ ధన్వ॑నో హే॒తిర॒స్మాన్ వృ॑ణక్తు వి॒శ్వతః॑ ।

అథో॒ య ఇ॑షు॒ధిస్తవా॒రే అ॒స్మన్నిధే॑హి॒ తమ్ ॥ 1 ॥


శంభ॑వే॒ నమః॑ । నమ॑స్తే అస్తు భగవన్-విశ్వేశ్వ॒రాయ॑ మహాదే॒వాయ॑ త్ర్యంబ॒కాయ॑ త్రిపురాంత॒కాయ॑ త్రికాగ్నికా॒లాయ॑ కాలాగ్నిరు॒ద్రాయ॑ నీలకం॒ఠాయ॑ మృత్యుంజ॒యాయ॑ సర్వేశ్వ॒రాయ॑ సదాశి॒వాయ॑ శ్రీమన్-మహాదే॒వాయ॒ నమః॑ ॥


నమో॒ హిర॑ణ్య బాహవే సేనా॒న్యే॑ ది॒శాం చ॒ పత॑యే॒ నమో॒

నమో॑ వృ॒క్షేభ్యో॒ హరి॑కేశేభ్యః పశూ॒నాం పత॑యే॒ నమో॒

నమః॑ స॒స్పింజ॑రాయ॒ త్విషీ॑మతే పథీ॒నాం పత॑యే॒ నమో॒

నమో॑ బభ్లు॒శాయ॑ వివ్యా॒ధినేఽన్నా॑నాం॒ పత॑యే॒ నమో॒

నమో॒ హరి॑కేశాయోపవీ॒తినే॑ పు॒ష్టానాం॒ పత॑యే॒ నమో॒

నమో॑ భ॒వస్య॑ హే॒త్యై జగ॑తాం॒ పత॑యే॒ నమో॒నమో॑ రు॒ద్రాయా॑తతా॒వినే॒ క్షేత్రా॑ణాం॒ పత॑యే॒ నమో॒

నమ॑స్సూ॒తాయాహం॑త్యాయ॒ వనా॑నాం॒ పత॑యే॒ నమో॒

నమో॒ రోహి॑తాయ స్థ॒పత॑యే వృ॒క్షాణాం॒ పత॑యే॒ నమో॒

నమో॑ మం॒త్రిణే॑ వాణి॒జాయ॒ కక్షా॑ణాం॒ పత॑యే॒ నమో॒

నమో॑ భువం॒తయే॑ వారివస్కృ॒తా-యౌష॑ధీనాం॒ పత॑యే॒ నమో॒

నమ॑ ఉ॒చ్చైర్ఘో॑షాయాక్రం॒దయ॑తే పత్తీ॒నాం పత॑యే॒ నమో॒

నమః॑ కృత్స్నవీ॒తాయ॒ ధావ॑తే॒ సత్త్వ॑నాం॒ పత॑యే॒ నమః॑ ॥ 2 ॥


నమః॒ సహ॑మానాయ నివ్యా॒ధిన॑ ఆవ్యా॒ధినీ॑నాం॒ పత॑యే నమో॒

నమః॑ కకు॒భాయ॑ నిషం॒గిణే᳚ స్తే॒నానాం॒ పత॑యే॒ నమో॒

నమో॑ నిషం॒గిణ॑ ఇషుధి॒మతే॒తస్క॑రాణాం॒ పత॑యే॒ నమో॒

నమో॒ వంచ॑తే పరి॒వంచ॑తే స్తాయూ॒నాం పత॑యే॒ నమో॒

నమో॑ నిచే॒రవే॑ పరిచ॒రాయార॑ణ్యానాం॒ పత॑యే॒ నమో॒

నమః॑ సృకా॒విభ్యో॒ జిఘాగ్ం॑సద్భ్యో ముష్ణ॒తాం పత॑యే॒ నమో॒

నమో॑ఽసి॒మద్భ్యో॒ నక్తం॒చర॑ద్భ్యః ప్రకృం॒తానాం॒ పత॑యే॒ నమో॒

నమ॑ ఉష్ణీ॒షిణే॑ గిరిచ॒రాయ॑ కులుం॒చానాం॒ పత॑యే॒ నమో॒

నమ॒ ఇషు॑మద్భ్యో ధన్వా॒విభ్య॑శ్చ వో॒ నమో॒

నమ॑ ఆతన్-వా॒నేభ్యః॑ ప్రతి॒దధా॑నేభ్యశ్చ వో॒ నమో॒

నమ॑ ఆ॒యచ్ఛ॑ద్భ్యో విసృ॒జద్భ్య॑శ్చ వో॒ నమో॒

నమోఽస్స॑ద్భ్యో॒ విద్య॑ద్భ్యశ్చ వో॒ నమో॒

నమ॒ ఆసీ॑నేభ్యః॒ శయా॑నేభ్యశ్చ వో॒ నమో॒

నమః॑ స్వ॒పద్భ్యో॒ జాగ్ర॑ద్భ్యశ్చ వో॒ నమో॒

నమ॒స్తిష్ఠ॑ద్భ్యో॒ ధావ॑ద్భ్యశ్చ వో॒ నమో॒నమః॑ స॒భాభ్యః॑ స॒భాప॑తిభ్యశ్చ వో॒ నమో॒

నమో॒ అశ్వే॒భ్యోఽశ్వ॑పతిభ్యశ్చ వో॒ నమః॑ ॥ 3 ॥


నమ॑ ఆవ్యా॒ధినీ᳚భ్యో వి॒విధ్యం॑తీభ్యశ్చ వో॒ నమో॒

నమ॒ ఉగ॑ణాభ్యస్తృగ్ం-హ॒తీభ్య॑శ్చ వో॒ నమో॒

నమో॑ గృ॒త్సేభ్యో॑ గృ॒త్సప॑తిభ్యశ్చ వో॒ నమో॒

నమో॒ వ్రాతే᳚భ్యో॒ వ్రాత॑పతిభ్యశ్చ వో॒ నమో॒

నమో॑ గ॒ణేభ్యో॑ గ॒ణప॑తిభ్యశ్చ వో॒ నమో॒

నమో॒ విరూ॑పేభ్యో వి॒శ్వరూ॑పేభ్యశ్చ వో॒ నమో॒

నమో॑ మహ॒ద్భ్యః॑, క్షుల్ల॒కేభ్య॑శ్చ వో॒ నమో॒

నమో॑ ర॒థిభ్యో॑ఽర॒థేభ్య॑శ్చ వో॒ నమో॒

నమో॒ రథే᳚భ్యో॒ రథ॑పతిభ్యశ్చ వో॒ నమో॒

నమః॑ సేనా᳚భ్యః సేనా॒నిభ్య॑శ్చ వో॒ నమో॒

నమః॑, క్ష॒త్తృభ్యః॑ సంగ్రహీ॒తృభ్య॑శ్చ వో॒ నమో॒

నమ॒స్తక్ష॑భ్యో రథకా॒రేభ్య॑శ్చ వో॒ నమో॒నమః॒ కులా॑లేభ్యః క॒ర్మారే᳚భ్యశ్చ వో॒ నమో॒

నమః॑ పుం॒జిష్టే᳚భ్యో నిషా॒దేభ్య॑శ్చ వో॒ నమో॒

నమ॑ ఇషు॒కృద్భ్యో॑ ధన్వ॒కృద్భ్య॑శ్చ వో॒ నమో॒

నమో॑ మృగ॒యుభ్యః॑ శ్వ॒నిభ్య॑శ్చ వో॒ నమో॒

నమ॒-శ్శ్వభ్య॒-శ్శ్వప॑తిభ్యశ్చ వో॒ నమః॑ ॥ 4 ॥


నమో॑ భ॒వాయ॑ చ రు॒ద్రాయ॑ చ॒

నమః॑ శ॒ర్వాయ॑ చ పశు॒పత॑యే చ॒

నమో॒ నీల॑గ్రీవాయ చ శితి॒కంఠా॑య చ॒

నమః॑ కప॒ర్ధినే॑ చ॒ వ్యు॑ప్తకేశాయ చ॒

నమః॑ సహస్రా॒క్షాయ॑ చ శ॒తధ॑న్వనే చ॒

నమో॑ గిరి॒శాయ॑ చ శిపివి॒ష్టాయ॑ చ॒

నమో॑ మీ॒ఢుష్ట॑మాయ॒ చేషు॑మతే చ॒

నమో᳚ హ్ర॒స్వాయ॑ చ వామ॒నాయ॑ చ॒

నమో॑ బృహ॒తే చ॒ వర్​షీ॑యసే చ॒నమః॒ శ్లోక్యా॑య చాఽవసా॒న్యా॑య చ॒

నమో॒ వన్యా॑య చ॒ కక్ష్యా॑య చ॒

నమః॑ శ్ర॒వాయ॑ చ ప్రతిశ్ర॒వాయ॑ చ॒

నమ॑ ఆ॒శుషే॑ణాయ చా॒శుర॑థాయ చ॒సర॒స్యా॑య చ॒

నమో॑ నా॒ద్యాయ॑ చ వైశం॒తాయ॑ చ॒

నమః॒ కూప్యా॑య చావ॒ట్యా॑య చ॒

నమో॒ వర్​ష్యా॑య చావ॒ర్​ష్యాయ॑ చ॒

నమో॑ మే॒ఘ్యా॑య చ విద్యు॒త్యా॑య చ॒

నమ ఈ॒ధ్రియా॑య చాత॒ప్యా॑య చ॒

నమో॒ వాత్యా॑య చ॒ రేష్మి॑యాయ చ॒

నమో॑ వాస్త॒వ్యా॑య చ వాస్తు॒పాయ॑ చ ॥ 7 ॥నమః॒ సోమా॑య చ రు॒ద్రాయ॑ చ॒

నమ॑స్తా॒మ్రాయ॑ చారు॒ణాయ॑ చ॒

నమః॑ శం॒గాయ॑ చ పశు॒పత॑యే చ॒

నమ॑ ఉ॒గ్రాయ॑ చ భీ॒మాయ॑ చ॒

నమో॑ అగ్రేవ॒ధాయ॑ చ దూరేవ॒ధాయ॑ చ॒

నమో॑ హం॒త్రే చ॒ హనీ॑యసే చ॒

నమో॑ వృ॒క్షేభ్యో॒ హరి॑కేశేభ్యో॒

నమ॑స్తా॒రాయ॒

నమ॑శ్శం॒భవే॑ చ మయో॒భవే॑ చ॒

నమః॑ శంక॒రాయ॑ చ మయస్క॒రాయ॑ చ॒

నమః॑ శి॒వాయ॑ చ శి॒వత॑రాయ చ॒

నమ॒స్తీర్థ్యా॑య చ॒ కూల్యా॑య చ॒

నమః॑ పా॒ర్యా॑య చావా॒ర్యా॑య చ॒

నమః॑ ప్ర॒తర॑ణాయ చో॒త్తర॑ణాయ చ॒

నమ॑ ఆతా॒ర్యా॑య చాలా॒ద్యా॑య చ॒

నమః॒ శష్ప్యా॑య చ॒ ఫేన్యా॑య చ॒

నమః॑ సిక॒త్యా॑య చ ప్రవా॒హ్యా॑య చ ॥ 8 ॥చాభిఘ్న॒తే చ॒

నమ॑ ఆఖ్ఖిద॒తే చ॑ ప్రఖ్ఖిద॒తే చ॒

నమో॑ వః కిరి॒కేభ్యో॑ దే॒వానా॒గ్ం॒ హృద॑యేభ్యో॒

నమో॑ విక్షీణ॒కేభ్యో॒ నమో॑ విచిన్వ॒త్కేభ్యో॒

నమ॑ ఆనిర్ హ॒తేభ్యో॒ నమ॑ ఆమీవ॒త్కేభ్యః॑ ॥ 9 ॥మా నో॑ మ॒హాంత॑ము॒త మా నో॑ అర్భ॒కం మా న॒ ఉక్షం॑తము॒త మా న॑ ఉక్షి॒తమ్ ।

మా నో॑ఽవధీః పి॒తరం॒ మోత మా॒తరం॑ ప్రి॒యా మా న॑స్త॒నువో॑ రుద్ర రీరిషః ।


మా న॑స్తో॒కే తన॑యే॒ మా న॒ ఆయు॑షి॒ మా నో॒ గోషు॒ మా నో॒ అశ్వే॑షు రీరిషః ।

వీ॒రాన్మా నో॑ రుద్ర భామి॒తోఽవ॑ధీర్​హ॒విష్మం॑తో॒ నమ॑సా విధేమ తే ।ఆ॒రాత్తే॑ గో॒ఘ్న ఉ॒త పూ॑రుష॒ఘ్నే క్ష॒యద్వీ॑రాయ సు॒మ్నమ॒స్మే తే॑ అస్తు ।

రక్షా॑ చ నో॒ అధి॑ చ దేవ బ్రూ॒హ్యథా॑ చ నః॒ శర్మ॑ యచ్ఛ ద్వి॒బర్​హాః᳚ ।


స్తు॒హి శ్రు॒తం గ॑ర్త॒సదం॒-యుఀవా॑నం మృ॒గన్న భీ॒మము॑పహం॒తుము॒గ్రమ్ ।

మృ॒డా జ॑రి॒త్రే రు॑ద్ర॒ స్తవా॑నో అ॒న్యంతే॑ అ॒స్మన్నివ॑పంతు॒ సేనాః᳚ ।


పరి॑ణో రు॒ద్రస్య॑ హే॒తిర్వృ॑ణక్తు॒ పరి॑ త్వే॒షస్య॑ దుర్మ॒తి ర॑ఘా॒యోః ।

అవ॑ స్థి॒రా మ॒ఘవ॑ద్భ్య-స్తనుష్వ॒ మీఢ్వ॑స్తో॒కాయ॒ తన॑యాయ మృడయ ।


మీఢు॑ష్టమ॒ శివ॑తమ శి॒వో నః॑ సు॒మనా॑ భవ ।

ప॒ర॒మే వృ॒క్ష ఆయు॑ధన్ని॒ధాయ॒ కృత్తిం॒-వఀసా॑న॒ ఆచ॑ర॒ పినా॑కం॒ బిభ్ర॒దాగ॑హి ।


వికి॑రిద॒ విలో॑హిత॒ నమ॑స్తే అస్తు భగవః ।

యాస్తే॑ స॒హస్రగ్ం॑ హే॒తయో॒న్యమ॒స్మన్నివ॑పంతు॒ తాః ।య॒వ్యుధః॑ । యే తీ॒ర్థాని॑ ప్ర॒చరం॑తి సృ॒కావం॑తో నిషం॒గిణః॑ । య ఏ॒తావం॑తశ్చ॒ భూయాగ్ం॑సశ్చ॒ దిశో॑ రు॒ద్రా వి॑తస్థి॒రే । తేషాగ్ం॑ సహస్రయోజ॒నేఽవ॒ధన్వా॑ని తన్మసి । నమో॑ రు॒ధ్రేభ్యో॒ యే పృ॑థి॒వ్యాం-యేఀ᳚ఽంతరి॑క్షే॒ యే ది॒వి యేషా॒మన్నం॒-వాఀతో॑ వ॒ర్​ష॒మిష॑వ॒స్తేభ్యో॒ దశ॒ ప్రాచీ॒ర్దశ॑ దక్షి॒ణా దశ॑ ప్ర॒తీచీ॒-ర్దశో-దీ॑చీ॒-ర్దశో॒ర్ధ్వాస్తేభ్యో॒ నమ॒స్తే నో॑ మృడయంతు॒ తే యం ద్వి॒ష్మో యశ్చ॑ నో॒ ద్వేష్టి॒ తం-వోఀ॒ జంభే॑ దధామి ॥ 11 ॥త్ర్యం॑బకం-యఀజామహే సుగం॒ధిం పు॑ష్టి॒వర్ధ॑నమ్ । ఉ॒ర్వా॒రు॒కమి॑వ॒ బంధ॑నాన్మృత్యో॑ర్ముక్షీయ॒ మాఽమృతా᳚త్ । యో రు॒ద్రో అ॒గ్నౌ యో అ॒ప్సు య ఓష॑ధీషు॒ యో రు॒ద్రో విశ్వా॒ భువ॑నా వి॒వేశ॒ తస్మై॑ రు॒ద్రాయ॒ నమో॑ అస్తు । తము॑ ష్టు॒హి॒ యః స్వి॒షుస్సు॒ధన్వా॒ యో విశ్వ॑స్య॒ క్షయ॑తి భేష॒జస్య॑ । యక్ష్వా᳚మ॒హే సౌ᳚మన॒సాయ॑ రు॒ద్రం నమో᳚భిర్దే॒వమసు॑రం దువస్య । అ॒యం మే॒ హస్తో॒ భగ॑వాన॒యం మే॒ భగ॑వత్తరః । అ॒యం మే᳚ వి॒శ్వభే᳚షజో॒ఽయగ్ం శి॒వాభి॑మర్​శనః । యే తే॑ స॒హస్ర॑మ॒యుతం॒ పాశా॒ మృత్యో॒ మర్త్యా॑య॒ హంత॑వే । తాన్ య॒జ్ఞస్య॑ మా॒యయా॒ సర్వా॒నవ॑ యజామహే । మృ॒త్యవే॒ స్వాహా॑ మృ॒త్యవే॒ స్వాహా᳚ । ప్రాణానాం గ్రంథిరసి రుద్రో మా॑ విశాం॒తకః । తేనాన్నేనా᳚ప్యాయ॒స్వ ॥

ఓం నమో భగవతే రుద్రాయ విష్ణవే మృత్యు॑ర్మే పా॒హి ॥


సదాశి॒వోమ్ ।


ఓం శాంతిః॒ శాంతిః॒ శాంతిః॑ 

సత్యనారాయణ స్వామి వ్రత కధ అంతరార్ధం

సత్యనారాయణ స్వామి వ్రత కధ అంతరార్ధం


#మనకున్న ఎన్నో గొప్ప విశేషమైన పూజలలో, వ్రతాలలో
 శ్రీ సత్యన్నారాయణస్వామి వ్రతం చాలా ఉత్కృష్టమైనది.

#ఓం శ్రీ సత్య నారాయణాయ స్వామినే నమః 🙏

#పెళ్ళిళ్ళలో, గృహప్రవేశాలలో, ఏ శుభ సందర్భంలో అయినా మనం ఆచారంగా ఈ వ్రతం చేసుకుంటాము.

#ముందుగా అష్టదిక్పాలకులను, నవగ్రహాలను, దేవతాసమూహాన్ని వారి సపరివారంగా ఆహ్వానించి, ఆవాహన చేసి ఉచితాసనాలతో సత్కరించి వారి ఆశీస్సులను స్వీకరించి మంత్రపుష్పం సమర్పించి అప్పుడు స్వామివారి లీలా విశేషాలను కధల రూపంగా విని తరిస్తాము. ❄️

#ఈ వ్రత విధానం స్కాందపురాణం రేవాఖండంలో వివరింపబడి వున్నది. ఇక్కడ 5 కధల సమాహారం ఎన్నో విశేషాలను మనకు తెలుపుతాయి.

#ఓం శ్రీ సత్య నారాయణాయ స్వామినే నమః 🙏

*1*. మొదటగా నారద మహర్షి శ్రీమన్నారాయాణుని దర్శించి కలియుగంలో ప్రజలు పడుతున్న కష్టాలను వివరించి వాటిని తగిన నివారణోపాయం సూచించమని వేడుకుంటాడు. 🌸

ఈ అధ్యాయం మనకు ఎదురవుతున్న ఎన్నో కష్టాలను పేర్కొంటూ వాటిని ఎలా పోగొట్టుకోవాలో చెబుతోంది. భరోసా ఇస్తోంది. మన పూర్వ జన్మ పాపం ఇప్పుడు మనకు రావలసిన ఆనందాలకు ఎలా అడ్డుపడుతుందో ( ఒక కుళాయి కొట్టంలో నీటిని ఒక అడ్డంకి ఎలా ధారను ఆపుతోందో) మనకు అవగతమవుతుంది. వాటిని ఇటువంటి క్రతువులు ఒక దూదికొండను ఒక నిప్పురవ్వ మండించి తొలగించినట్టు ఎలా తీరుస్తాయో చెబుతుంది. మనం ఇప్పుడు అనుభవిస్తున్న సుఖ దుఃఖాలన్నీ కూడా మన పూర్వం చేసిన కర్మ ఫలమే. వాటిని ఎలా తగ్గించుకోవాలో మోక్షం మన పరమపదం అని చెప్పడానికి నారదుడు మన తరఫున స్వామి వారికి నివేదించి పరిష్కారం ఆయన చేతనే చెప్పిస్తాడు.🌷

#ఓం శ్రీ సత్య నారాయణాయ స్వామినే నమః 🙏

*2*. రెండవ అధ్యాయంలో ఒక వేదవేత్త అయిన బ్రాహ్మణుని కష్టాలను ఎలా వ్రతం చేసి గట్టేన్కిన్చారో తెలియచేస్తారు. ఆ బ్రాహ్మణుని వ్రతం చూసి ఒక కట్టేలమ్మేవాడు ఎలా ఉద్ధరింపబడతాడో వివరిస్తుంది. ఒకరు ధర్మాన్ని నమ్ముకున్న వారికి వారి కష్టాలనుండి గట్టేన్కించడానికి స్వామి వారే ఎలా వస్తారో చెబుతుంది. త్రికరణశుద్ధిగా మనం మన కర్మ చేస్తే కష్టాలు ఎన్నో రోజులు వుండవు. కష్టపడే వాడిని ఎలా దేవుడే స్వయంగా పూనుకుని ఉద్ధరిస్తాడో చెబుతుంది. కామితార్ధప్రదాయి స్వామి. దేవుడు కేవలం కర్మ సాక్షి. కానీ ఆయనను శరణుజొచ్చిన వారికి కర్మఫలాన్ని ఎలా అనుకూలంగా మారుస్తారో తెలుసుతుంది. ముందుగా ఇహసౌఖ్యం ఇచ్చి, వారి ధర్మ ప్రవర్తన కారణంగా వారికి మరు ఉతరోత్తరాజన్మలలో మోక్షం సిద్ధింపచేస్తాడు.

#ఓం శ్రీ సత్య నారాయణాయ స్వామినే నమః 🙏

*౩*. ఒక రాజు కామ్యం కొరకు ఎలా వ్రతం ఆచరిస్తాడో, తద్వారా అతడికి సంతాన భాగ్యం ఎలా కలిగింది, తద్వారా ఆ లీల చూసిన సాధు అనే వైశ్యుడు కూడా ఎలా సంతానవంతుడయ్యాడో వివరిస్తుంది ఈ కధ. తరువాత లోభించి ఎలా వాయిదా వేస్తాడో, దేవుని మోసం చెయ్యడం వలన ఎలా కష్టనష్టాలు అనుభావిస్తాడో చెబుతారు. అతడి పాపం వలన అతడి కుటుంబం కూడా ఎలా కష్టాలు పడ్డదో, మరల తిరిగి వారి ఆడవారు వ్రతం చేస్తానని సంకల్పించుకోవడం వలన యలా అతడు కష్టాలనుండి బయటపడ్డాడో తెలుస్తుంది.

#ఒకరికి ఒక మాట ఇచ్చామంటే కట్టుబడి వుండాలి. 
అది మన తోటి వారికైనా దేవునికైనా. లోభం వలన అతడు మాట తప్పి, తనవారికి కష్టాలు తెస్తాడు. ధర్మాచరణ, వచనపాలన చాలా ముఖ్యం. ఇక్కడ తనకు పూజ చెయ్యలేదని శపించేటంత శాడిస్టు కాదు దేవుడు. అతడికి ఎన్నిసార్లు గుర్తుకొచ్చినా లోభించి, మొహానికి లోనయి మోసం చేసే ప్రవృత్తి వున్నవాడు అతడు. అతడెందుకు మనం అందరం కూడా అటువంటి వైశ్యులమే. నాకు ఇది చెయ్యి నీ హుండిలో ఇన్ని వందలు, వేలు వేసుకుంటాం అని బేరం పెడుతున్నాం.

#సుఖాలోచ్చినప్పుడు నాకెందుకు ఇచ్చావు అని ఎవడూ అడగడు, కేవలం కష్టాల్లో మాత్రమె మనకే ఎందుకు వచ్చాయి అని వగుస్తాము. ఇక్కడ కధ మనలో వున్న లోభాత్వాన్ని అణచమనే. అలాగే మనం చేసిన పాపం, మననే కాదు మన కుటుంబాన్ని కూడా కట్టి కుదిపేస్తుంది. అలాగే మన కుటుంబం వారు తప్పు తెలుసుకుని మరల శరణాగతి చేస్తే అది మరల మనను నిలబెడుతుంది. ఇక్కడ నేను, నా కుటుంబం వేరు కాదు. అంతా ఒక్కటే, కష్టాలయినా సుఖాలయినా కలిసే అనుభవిస్తాము. మన ధర్మం మననే కాదు, మన వారినందరినీ రక్షిస్తుంది, అలాగే పాపం కూడాను.🌟

#ఓం శ్రీ సత్య నారాయణాయ స్వామినే నమః 🙏

*4.* ఈ అధ్యాయంలో ఆ వైశ్యుడు మరల ఎలా మొహం లో పడిపోతాడో, క్రోధంతో ఒక సాధువును ఎలా హేళన చేస్తాడో చెప్పారు. అలాగే వ్రతం చేసినా కూడా ప్రసాదాన్ని స్వీకరించక కళావతి ఎలా కొంతసేపు కష్టాలు చవిచూసిందో చెబుతుంది. పెద్దలను గౌరవించమని మన వాంగ్మయం చెబుతుంది. ఒక పుణ్య కార్యం చేస్తామని వచ్చిన సాధువుని హేళన చేసి, క్రోధపూర్వకంగా మాట్లాడి కష్టాలు కొని తెచ్చుకుంటారు. ఇత: పూర్వం చెప్పినట్టు ప్రసాదం స్వీకరించకపోతే వారి జీవితం నాశనం చేసేటంత క్రోధం దేవునికి వుండదు. ఆయన వాటి ద్వారా మనకు ఒక బోధ చేస్తున్నాడు. ఇక్కడ గమనించవలసిన విషయం చూడండి, అక్కడ దేవుడు ఒక లీల చూపించి అక్కడే వుండి వారికి జ్ఞానోదయం అయ్యాక మరల వారివి వారికి ఇచ్చేస్తాడు. కేవలం వారిని పరీక్షించి వారికి పాఠం నేర్పుతాడు. అంతే తప్ప అనంతమైన కష్టాలు ఇవ్వడు. ఈ కధల ద్వారా ఒక మనిషి ఎలా ఉండకూడదో తెలుస్తోంది. అలాగే దైవానుగ్రహం మనకు ప్రసాద రూపంలో వస్తుంది.
దాన్ని అలక్ష్య పరచాకూడదని మనకు చెప్పే కదా ఇది. అంతే తప్ప ఆయన మనల్ని కష్టపెట్టి ఆనందించే స్వభావం వున్నవాడు కాదు.

#ఓం శ్రీ సత్య నారాయణాయ స్వామినే నమః 🙏

*5.* తుంగధ్వజుడనే రాజు కొందరు గొల్లలు చేసే వ్రతాన్ని తక్కువ చేసి చూసి ఒక మాయ వలన తాను నష్టపోయినట్టు భ్రమకు లోనయి తప్పు తెలుసుకుని తిరిగి ప్రసాద స్వీకారం చేసి ఆ మాయను తొలగించుకుంటాడు. వ్రతం ఎక్కడ జరిగినా భక్తిపూర్వకంగా వుండాలి. వ్రతం జరిపే వారి ఎక్కువ తక్కువ అంతరాలను దేవుడు చూడడు. భక్తి మాత్రమె ఆయనకు ప్రధానం. మద మాత్సర్యాల ద్వారా ఆ రాజు ఎలా కష్టపడ్డాడో, వివేకం ఉదయింప చేసి ఆ లీలను ఎలా ఉపసంహారం చేసారో చూపించారు.

#ఓం శ్రీ సత్య నారాయణాయ స్వామినే నమః 🙏
 
కొన్ని నీతి సూత్రాలను మనం ఈ కధల ద్వారా తెలుసుకుంటాం.

*1*. ఈ వ్రతం చాతుర్వర్ణాల వారు ఈ ఐదు అధ్యాలలలో ఎలా వ్రతం చేసుకుని ఉద్ధరింపబడ్డారో చూసాక మన పూజలు, వ్రతాలు కేవలం కొన్ని వర్ణాలకు మాత్రమె పరిమితం అని చేసే విషప్రచారానికి గొడ్డలిపెట్టు.

*2.* ఈ కధల ద్వారా కామక్రోధలోభ మోహ మద మాత్సర్యాలను ఎలా దైవానుగ్రహం వలన అదుపులో పెట్టుకుని ధర్మార్ధకామమోక్షాలు సాధించవచ్చో వివరిస్తాయి.

*3*. మాట ఇచ్చి తప్పడం ఎంత ప్రమాదమో మనం గ్రహించాలి. సత్యనిష్ఠ, ధర్మనిష్ఠ వలన ఎలా మంచి జరుగుతుందో, లేకపోతే కష్టాలు ఎలా పడతామో కళ్ళకు కట్టినట్టు వివరిస్తుంది.

*4*. దైవానుగ్రహం ఎలా మన దుష్కర్మల ఫలాన్ని దూరం చేస్తుందో తెలియచేస్తుంది. 

*5.* చెడు త్వరగా అర్ధమవుతుంది. మంచి చేస్తే మంచి వస్తుందని ఎంత చెప్పినా తేలిగ్గా తీసుకుంటాం, మన మెంటాలిటి తప్పు చేస్తే ఏమి కష్టాలు వస్తాయో చెబితే యిట్టె పట్టుకుంటుంది. వాటిని చెబుతూ ఎలా పోగొట్టుకోవాలో తరుణోపాయాలను చెబుతుంది. 
ఇవే కాదు ఎన్నో మరెన్నో నీతి నియమాల సమాహారం ఈ వ్రతకధా తరంగం. స్వామిని పూర్తిగా నమ్మి శరణాగతి చేసి మనం కూడా ఆయన ఆశీర్వాదం పొంది ఉన్నతిస్థితిని పొంది ఇహపరసౌఖ్యాలను పొందుదాం. విమర్శించే సమయంలో ఒక్క వంతు మనం ఈ కధ మనకు ఏమి చెబుతోంది అని ఒక్క క్షణం ఆలోచిస్తే మనకు మరెన్నో విషయాలు బోధపడతాయి.

సేకరణ 

#ఓం శ్రీ సత్య నారాయణాయ స్వామినే నమః 🙏

#కార్తీక మాసం సత్యనారాయణ స్వామి వారి వ్రతం చేసుకోవడం చాలా పుణ్యప్రదం 🙏🙏🙏

Wednesday, October 29, 2025

దశమహావిద్యా అమ్మవార్లకు నవగ్రహాలకు ఇష్టమైనవి ఏ పువ్వులు వాడాలి తెలుసుకోండి

మన దేవాలయాలలో  దేవతలకు నిత్య పూజలలో వాడే పూలదండలు ఎలాంటివి వాడాలి??  వాటి రకాలు విశేషాలు* *దశమహావిద్యా అమ్మవార్లకు  ,నవగ్రహాలకు ఇష్టమైనవి ఏ పువ్వులు వాడాలి తెలుసుకోండి*


*  ఆగమ శాస్త్రాలలో పువ్వులు మరియు దండల వర్ణన* *Types of garlands*
*నానాపుష్యైర్విరచితా దాతవ్యా పుష్పమాలికా*
*మాలాభేదాస్తు తత్రైవోక్తాః*
ఏకజాతీయకైః పుష్పైర్భిన్నజాతీయకైరపి|
మాలా తథైకవర్ణా స్యాద్భిన్నవర్ణాఽపి వా ప్రియే||
సా పునస్త్రివిధా జ్ఞేయా పరిణాహవశేన తు|
పతేద్హృదయపర్యంతం యా మాలాఽ ఽ మోదశాలినీ||
వైకక్షికా సా విజ్ఞేయా సర్వావరతయా స్థితా|
అధోఽవలంబినీ నాభేః కౌసుమీ యా స్రగుచ్యతే||
సాఽధోరిణీ పరిజ్ఞేయా మధ్యమా పూర్వతోఽధికా|
ఆగుల్ఫస్త్రంసినీ యా తు పాదపద్మోపరి స్థితా||
వనమాలేతి సా ఖ్యాతా సర్వాభ్యః స్రగ్భ్య ఉత్తమా|

***పువ్వులు మరియు దండల వర్ణన***
 (Flower and Garland Description)

 భగవంతునికి లేదా పూజకు వివిధ రకాల పూలతో దండను అలంకరించి సమర్పించాలి.
 దండలలోని రకాలు మరియు వాటి లక్షణాలు 

🌼 దండల రకాలు (Types of Garlands)

 ప్రియమైనదానా (ప్రియే)! ఒకే జాతికి చెందిన  పువ్వులతో, లేదా  వేర్వేరు జాతులకు చెందిన  పువ్వులతో కూడా, ఆ దండ (మాలా) అదే విధంగా ఒకే రంగుతో కూడినదిగా లేదా వేర్వేరు రంగులతో కూడినదిగా ఉండవచ్చు.
దండల యొక్క పొడవును బట్టి వాటిని మూడు రకాలుగా విభజించారు.

🌷 మూడు రకాల దండల లక్షణాలు (Characteristics of the Three Types)

*సువాసనతో కూడినదై. దేవతకు వక్షస్థలం వరకు ఉండే, సువాసన గల దండను 'వైకక్షికా' అంటారు.

*నాభి క్రింద వరకు ఉండే దండను 'అధోరిణీ' అంటారు. ఇది వైకక్షికా కంటే పొడవైంది.

*చీలమండలం వరకు ఉండే అత్యంత పొడవైన దండను 'వనమాల' అంటారు, ఇది అన్నిటిలోకీ శ్రేష్ఠమైనది.

ఇలా పూల దండలను వాటి పొడవు ఆధారంగా మూడు రకాలుగా 
*వైకక్షికా (హృదయం వరకు), 
*అధోరిణీ (నాభి వరకు/క్రింద), 
*వనమాల (పాదముల వరకు) వర్ణించాయి.

*అథ ద్వితీయవిద్యాయాః నీలతంత్రే*
అష్టమ్యాం చ చతుర్దశ్యాం పూజయేచ్చ యథావిధి| ఆజ్ఞాసిద్ధిమవాప్నోతి జవాపుష్పం చ వర్వరీ|| చందనం చార్కకుసుమం దద్యాచ్ఛేవతాపరాజితాం|
 బంధూకమాలయా తుష్యేత్ తథా ఛాగప్రదానవత్||

ముఖ్యంగా శక్తి దేవతలను అష్టమి మరియు చతుర్దశి తిథులలో శాస్త్రోక్తంగా పూజించడం శ్రేష్ఠం

మందార పువ్వులు మరియు వర్వరీ పుష్పాలతో పూజించడం వలన పూజ చేసే వారికి కోరిన ఫలితాలు, ముఖ్యంగా అధికారం లేదా ఆజ్ఞాసమర్థత లభిస్తుంది.

గంధం, జిల్లేడు పువ్వు, మరియు తెల్ల శంఖపుష్పంతో శ్రీ దేవిని అర్చించాలి.

కేవలం బంధూక పువ్వుల దండ సమర్పించడం కూడా, పూర్వకాలంలో జరిగే బలిదానం (ఛాగప్రదానం) చేసినంత గొప్ప ఫలితాన్ని, దేవి అనుగ్రహాన్ని అందిస్తుంది.

*త్రిశక్తిరత్నే*
వజ్రపుష్యేణ సంమిత్రైరర్చయేత్ సిద్ధిహేతవే| అభావాద్వజ్రపుష్పస్య స్మరణాత్ సిద్ధిమాప్నుయాత్||
తులసీమాలతీవర్జం పుష్పం దద్యాత్ ప్రసన్నధీః||

పూజలో సిద్ధిని పొందాలంటే వజ్రపుష్పం, దానితో సమానమైన శక్తిగల లేదా దానికి తోడైన పువ్వులను ఉపయోగించాలి.

ఒకవేళ ఆ ముఖ్యమైన పువ్వు దొరకకపోతే, దానిని మనస్సులో తలచుకుని పూజ చేసినా కూడా అదే ఫలితం లభిస్తుంది

పూజకు తులసి మరియు మాలతి పువ్వులు మినహా, ఇతర పువ్వులను ఆనందంగా సమర్పించాలి.

****దేవుడికి పూజ చేసేటప్పుడు ప్రసన్నమైన మనస్సు తో ఉండటం చాలా ముఖ్యం*****

*మత్స్యసూక్తే*
పుష్పం శ్రేష్ఠం రక్తకోకం బంధూకం శతపత్రకం|
వర్వరీద్వితయం చైవ కర్ణికారద్వయం తథా|
వకమందారచూతాని కరవీరాణి శస్యతే||

*పుష్పాలలో శ్రేష్ఠమైనవి*
*రక్తకోకం - ఎర్ర కలువ (Red Lotus) లేదా ఒక రకమైన ఎరుపు పువ్వు.
*బంధూకం - బంధూకపువ్వు (దీనిని అంబ్రాలా ఫ్లవర్ అని కూడా అంటారు).
*శతపత్రకం - తామరపువ్వు (Lotus), ముఖ్యంగా వంద రేకులు కలిగినది.
*వర్వరీ ద్వితయం చైవ - రెండు రకాల వర్వరీ పుష్పాలు.
*కర్ణికార ద్వయం తథా - అలాగే, రెండు రకాల కర్ణికార పుష్పాలు (పసుపు రంగు పువ్వులు).
*వకమందార చూతాని - వక (ఒక రకమైన పూల చెట్టు), మందారం (Hibiscus), చూతం (మామిడి పూలు).
*కరవీరాణి శస్యతే - కరవీరం (గన్నేరు పువ్వు) పూజకు శ్రేష్ఠమైనది.

*శ్రీవిద్యాపద్ధతౌ*
జలజానీహ యావంతి శ్వేతకృష్ణారుణాని చ| జపాబంధూకముఖ్యాని రక్తాని స్థలజాన్యపి||
 శ్వేతాన్యపి సుగంధీని మల్లికావర్జితాని చ|
పీతాన్యపి తథా విల్వపత్రాణి చ సమర్పయేత్|| నిర్గంధం కృష్ణపుష్యం చ తులసీం చ పరిత్యజేత్| తులసీగంధమాత్రేణ కుద్ధా భవతి సుందరీ||
నార్చయేత్ త్రిపురామంబాం పలాశకుసుమైరపి||

నీటిలో పుట్టిన తెల్లని, నల్లని, ఎరుపు రంగుల పూలు ఎన్ని ఉన్నాయో అవన్నీ పూజకు అర్హమైనవి
ఉదాహరణకు, వివిధ రకాల కలువలు/తామరలు.

దట్టమైన ఎరుపు రంగులో ఉండే మందారం , బంధూకం వంటి భూమిపై పెరిగే  ఎరుపు పూలు కూడా ఉపయోగించవచ్చు.

మల్లికా పుష్పాలు మల్లెలు మినహా సువాసన కలిగిన తెల్లని పూలు కూడా ఉపయోగించవచ్చు.

అదేవిధంగా పసుపు రంగు పూలు మరియు బిల్వ పత్రాలు మారేడు ఆకులు కూడా సమర్పించాలి.

*నిషేధించబడినవి (The Forbidden Items)*
వాసన లేని నల్లని పువ్వును మరియు తులసిని పూర్తిగా వదిలివేయాలి ఉపయోగించకూడదు.

తులసి వాసన తగిలితే చాలు, ఆ సుందరీ శ్రీదేవి కోపగించుకుంటుంది.

(సాధారణంగా వైష్ణవ పూజలో తులసి అత్యంత పవిత్రమైనది, కానీ ఈ ప్రత్యేక శక్తి ఆరాధనలో ఇది నిషిద్ధం.)

త్రిపుర సుందరిని పలాశ పుష్పాలతో మోదుగ పూలతో కూడా పూజించకూడదు.

*కామ్యే తు మల్లికా న నిషిద్ధా . తదుక్తం జ్ఞానార్ణవే*
మల్లికామాలతీజాతీ కుందైశ్చ శతపత్రకైః| శ్వేతోత్పలసుశీతైశ్చ పూజయేన్మాసమాత్రకం||ఇతి 

ఒక నిర్దిష్ట కోరికను లేదా ఫలాన్ని ఉద్దేశించి చేసే పూజలలో  అయితే మల్లిక మల్లె నిషిద్ధం కాదు. ఆ విషయం 'జ్ఞానార్ణవం' అనే తాంత్రిక గ్రంథంలో చెప్పబడింది.
మల్లె,జాజి , సన్నజాజి , కుందము (కుందెన), వంద దళాల గల పద్మము/గులాబి మరియు  
తెల్ల కలువ వంటి సుందరమైన, చల్లని పుష్పాలతో ఒక నెల రోజులు దేవతను పూజించాలి.

*కౌలాలవీయే*
సుందరీ భైరవీకాలీబ్రహ్మవిష్ణువివస్వతాం| తులసీవర్జితా పూజా సా పూజా సఫలా భవేత్||

విఫలేతి క్వచిత్ పాఠస్తత్రాప్యకారప్రశ్లేషాత్ సఫలేత్యర్థః పర్యవస్యతి|
బ్రహ్మవిష్ణువివస్వతామితి పుష్పచింతామణికృల్లిఖితపాఠః ప్రామాదికః| విష్ణుపూజాయాం తులసీనిషేధస్య స్వప్నేఽప్యశ్రుతత్వాత్|

సుందరీ, భైరవి, కాళీ, బ్రహ్మ, విష్ణువు మరియు వివస్వతుడు (సూర్యుడు) మొదలైన దేవతలకు తులసి లేకుండా చేసిన పూజ మాత్రమే సఫలమవుతుంది.

విఫలా అనే పాఠాంతరం కూడా కొన్నిచోట్ల ఉంది. అయితే, అక్కడ కూడా 'అ' కారం కలిసి ఉండటం వల్ల (న+విఫలా = సఫలా అనే అర్థంలో) 'సఫలమవుతుంది' అనే అర్థమే తేలుతుంది.

బ్రహ్మవిష్ణువివస్వతాం  అని 'పుష్పచింతామణి' గ్రంథకర్త రాసిన పాఠం తప్పు . ఎందుకంటే, విష్ణుమూర్తి పూజలో తులసిని నిషేధించడం అనేది కలలో కూడా వినబడని విషయం (శాస్త్రాలకు విరుద్ధం).

*నిర్బంధే*
రక్తపుష్యైర్విశేషణ సంతుష్టా భువనేశ్వరీ|
తథైవ చ్ఛిన్నమస్తాఽపి పీతైస్తు వగలాముఖీ|| గుంజయా తు విశేషేణ మాతంగీ వరదా భవేత్|

భువనేశ్వరీ దేవి ఎరుపు రంగు పువ్వులతో  విశేషంగా సంతృప్తి చెందుతుందిఅదేవిధంగా ఛిన్నమస్తా దేవి కూడా,
బగళాముఖి దేవి అయితే పసుపు రంగు పువ్వులతో విశేషంగా సంతృప్తి చెందుతుంది.
గురివింద గింజలతో విశేష పూజ చేస్తే మాతంగీ దేవి వరాలను ప్రసాదిస్తుంది.

*ముండమాలాయాo*
శ్మశానధత్తురేణైవ తుష్టా ధూమావతీ పరా|
ఏవశబ్దః ప్రాశస్త్యపరో న త్వన్యయోగవ్యవచ్ఛేదకః||

సర్వోత్కృష్టమైన ధూమావతీ దేవి శ్మశానంలో పెరిగే ఉమ్మెత్త పువ్వులు లేదా కాయలతో పూజిస్తేనే ముఖ్యంగా సంతృప్తి చెందుతుంది.కానీ ఇతర పుష్పాల తో కూడా పూజించవచ్చు.

శ్రీవిద్యోదితపుష్పైస్తు సర్వా విద్యాః ప్రపూజయేత్|
ఇతి తంత్రాంతరవచనాత్  మేరుతంత్రే-
కుందమందారకుముదమాలతీపద్మకేతకం|
నంద్యావర్త్తాహ్వయం జాతీ కహారం చంపకం తథా| రక్తోత్పలాదిపుష్పాణిక్ష్మ్యాశ్చాతిప్రియాణి హి||

శ్రీవిద్యలో చెప్పబడిన పువ్వులతోనే అన్ని విద్యలకు అంటే, ఇతర దేవతలకు, దశమహావిద్యలకు పూజ చేయాలి' అని వేరొక తంత్ర గ్రంథం యొక్క వచనం ఆధారంగా, 
మేరుతంత్రంలో మొగలి ,మందారము తెల్ల కలువ ,జాజి, పద్మము తామర, కేతకము మొగలి, నందివర్ధనం, కహ్లారము ఎర్ర కలువ మరియు చంపకము సంపెంగ మొదలైన పుష్పాలు, అలాగే ఎర్ర కలువల వంటి పువ్వులు భూమిలో పుట్టినవి లేదా దేవికి సంబంధించినవి దేవికి అత్యంత ప్రియమైనవి.

*దుర్గాయాస్తు భవిష్యపురాణే*
మల్లికాముత్పలం పద్మ శమీపున్నాగచంపకం|
అశోకం కర్ణికారశ్చ ద్రోణపుష్పం విశేషతః||
 కరవీరం జపాపుష్పం కుంకుమం నాగకేశరం|
యః ప్రయచ్ఛతి పుణ్యార్థం పుష్పాణ్యేతాని భారత|| 
 చండికాయై నరశ్రేష్ట శ్రద్ధాభక్తిసమన్వితః|
స కామానఖిలాన్ ప్రాప్య శ్రీదుర్గానుచరో భవేత్||

*తథా*
పున్నాగచంపకః కుందో యూథికా నవమల్లికా| తగరార్జునమల్లీ చ బృహతీ శతపత్రికా||
తథా కుముదకహ్లారవిల్వపాటలమాలతీ| జవావిచకిలాశోకరక్తనీలోత్పలాని చ||
దమనో మరూపత్రం చ శతపుష్పం వివృద్ధయే||

తథా
సుగంధిగంధపుష్పైస్తు పూజయేద్యస్తు చండికాం| ముక్తిభిర్మాలయా వాఽపి సోఽశ్వమేధఫలం లభేత్||

నీలోత్పలసహఖేణ యో మాలాం సంప్రయచ్ఛతి|
చండికాయై నరశ్రేష్ఠ తస్య పుణ్యఫలం శృణు|| వర్షకోటిసహస్రాణి వర్షకోటిశతాని చ|| శ్రీదుర్గానుచరో భూత్వా రుద్రలోకే చ మోదతే|

ఓ భరతవంశ శ్రేష్ఠుడా ! ఓ నరశ్రేష్ఠుడా! మల్లిక, ఉత్పలం కలువ ,తామర, జమ్మి, పున్నాగ, సంపెంగ, అశోకం, కొండగోగు, తుమ్మిపువ్వు, ప్రత్యేకించి గన్నేరు,దాసాని పువ్వు, కుంకుమపువ్వు, నాగకేశరం వంటి ఈ పుష్పాలను పుణ్యం కోసం శ్రద్ధాభక్తులతో ఎవరైతే చండికాదేవికి సమర్పిస్తారో, అట్టివారు కోరిన కోరికలన్నీ తీర్చుకుని, శ్రీ దుర్గాదేవికి అనుచరుడు  అవుతారు.

ఇంకా
పున్నాగ, చంపకము, మొల్ల, జాజి, నవమల్లిక, తగరము, అర్జునము, మల్లె, వాకుపువ్వు, గులాబి
అలాగే తెల్ల కలువ ,ఎర్ర కలువ , మారేడు, పాటలము (పాదిరిపువ్వు),మందార  అశోకము, ఎర్ర కలువ, నీలి కలువలు మరియు
మరువం (దవనం),సదాపపువ్వు వీటిని ఐశ్వర్య వృద్ధి కోసం శ్రీ దేవికి సమర్పించాలి.

ఎవరైతే సుగంధం వాసన  కలిగిన పుష్పాలతో చండికాదేవిని పూజిస్తారో, లేదా ఆ పుష్పాలతో అల్లిన మాలలతో పూజిస్తారో, అట్టివారు అశ్వమేధ యాగం చేసిన ఫలాన్ని పొందుతారు.

ఓ నరశ్రేష్ఠుడా! ఎవరైతే వేలకొలది నీలోత్పలములతో (నీలి కలువల) కూడిన మాలను చండికాదేవికి సమర్పిస్తారో, వారి పుణ్యఫలం  వారు కోట్ల సంవత్సరాలు, వంద కోట్ల సంవత్సరాల పాటు శ్రీ దుర్గాదేవికి అనుచరుడై ఉండి రుద్రలోకంలో సంతోషంగా విహరిస్తాడు.

*నవగ్రహముల పుష్పాలు*
*గ్రహాణామపి తత్రైవ*
హయారికుసుమైః సూర్యం కదంబైశ్చంద్రమర్చయేత్||
క్షితిజం తు జపాపుష్పైశ్చంపకేన తు సోమజం|
శతపత్రైర్గురుః పూజ్యో జాతీపుష్పైస్తు భార్గవః|| మల్లికాకుసుమైః పంకః కుందపుష్పైర్విధుంతుదః|
కేతుశ్చ వివిధైః పుష్పైః శాంతికాలేషు సర్వదా||

సూర్యుడిని పచ్చ గన్నేరు పూలతో, చంద్రుడిని కదంబ/కలువ పూలతో, కుజుడిని దాసాని పువ్వులతో, బుధుడిని సంపెంగ పువ్వులతో, గురువును తామర/గులాబీలతో, శుక్రుడిని జాజి పువ్వులతో, శనిని మల్లె పువ్వులతో, రాహువును మొల్ల పువ్వులతో, మరియు కేతువును శాంతి కాలాల్లో వివిధ రకాల పుష్పాలతో ఎల్లప్పుడూ పూజించాలి.

*యామలే*
పుష్పైర్దేవాః ప్రసీదంతి పుష్పే దేవాశ్చ సంస్థితాః|
కి చాతిబహునోక్తేన పుష్పస్యోక్తిర్మతల్లికా||
పరం జ్యోతిః పుష్పగతం పుష్పేణైవ ప్రసీదతి|
త్రివర్గసాధనం పుష్పం పుష్టిశ్రీస్వర్గమోక్షదం|| పుష్పమూలే వసేద్ బ్రహ్మా పుష్పమధ్యే తు కేశవః|
పుష్పాత్రే తు మహాదేవః సర్వే దేవాః స్థితా దలే|
తస్మాత్ పుష్పైర్యజేద్దేవం నిత్యం భక్తియుతో నరః||

*పుష్పాలతో దేవతలు సంతోషిస్తారు.
*దేవతలు పుష్పాలలోనే స్థిరంగా నివసిస్తారు.
*అధికంగా ఇంకేం చెప్పాలి? పుష్పము యొక్క గొప్పతనం గొప్పదైనది (ఉత్తమమైనది).
*పరమమైన తేజస్సు దైవశక్తి పుష్పంలోనే నిక్షిప్తమై ఉంటుంది.
*ఆ పరమ జ్యోతి పుష్పం ద్వారానే సంతోషాన్నిస్తుంది.
*పుష్పం త్రివర్గ సాధనానికి ధర్మ, అర్థ, కామాలకు సాధనం వంటిది.
 *ఇది బలం  సంపద  స్వర్గం మరియు మోక్షాన్ని కూడా ప్రసాదిస్తుంది.

*పుష్పం యొక్క మూలంలో (క్రింది భాగంలో) బ్రహ్మ దేవుడు నివసిస్తాడు.
*పుష్పం యొక్క మధ్య భాగంలో విష్ణువు ఉంటాడు.
*పుష్పం యొక్క కొన భాగంలో మహాదేవుడు ఉంటాడు.
*పూల రేకులలో సర్వ దేవతలు కొలువై ఉంటారు.
* కాబట్టి, భక్తితో కూడిన మానవుడు ప్రతిరోజూ పుష్పాలతో దేవతను పూజించాలి.

*క్రియాసారే*
సర్వైః పుష్పైః సదా పూజ్యా విహితావిహితైరపి|
కర్త్తవ్యా సర్వదేవానాం భక్తియోగోఽత్ర కారణం దేవీపూజా సదా శస్తా జలజైః స్థలజైరపి||
విహితైర్వా నిషిద్వైర్వా భక్తియుక్తేన చేతసా||

 అన్ని రకాల పుష్పాలతో, అవి శాస్త్రాలలో ఆమోదించబడినవై  ఉన్నా లేదా ఆమోదించబడనివై ఉన్నా, దేవతలను ఎల్లప్పుడూ పూజించాలి.

 సర్వదేవతలకు ఈ విధంగా పూజ చేయాలి. ఇక్కడ అసలుకారణం కేవలం భక్తియోగమే. (పుష్పం రకం కాదు, భక్తియే ప్రధానం).

దేవీ పూజ ఎల్లప్పుడూ శ్రేష్ఠమైనది. దీనిని నీటిలో పుట్టిన పుష్పాలైన కలువ, తామర వంటివి) లేదా నేలపై పుట్టిన పుష్పాలతో మల్లె, గులాబి వంటివి కూడా చేయవచ్చు.

విహితైర్వా నిషిద్వైర్వా భక్తియుక్తేన చేతసా: అది శాస్త్రాలలో విధింపబడిన పుష్పమైనా, లేదా నిషేధించబడిన పుష్పమైనా, ముఖ్యంగా భక్తితో కూడిన మనస్సుతో పూజించాలి.

*మేరుతంత్రే*
పుష్పాభావే ప్రవాలైర్వా తదభావే చ కోరకైః|
తదభావే ఫలైః పత్రైస్తదభావే తృణాంకురైః|

పూజ కోసం పువ్వులు దొరకనప్పుడు.
వాటి  కొత్త ఆకులతో ముందుగా, పుష్పాలకు బదులుగా కోమలమైన చిగుళ్ళు లేదా కొత్త ఆకులు ఉపయోగించాలి.
అవి (చిగుళ్లు) లేకపోతే మొగ్గలతో తరువాత, చిగుళ్లు కూడా దొరకనట్లయితే, పువ్వుల మొగ్గలను ఉపయోగించాలి. అవి (మొగ్గలు) లేకపోతే పండ్లతో, ఆకులతో ఆ తరువాత, మొగ్గలు కూడా లేకపోతే, పండ్లు లేదా పక్వమైన ఆకులను ఉపయోగించాలి.

 అవి (పండ్లు/ఆకులు) లేకపోతే గడ్డి మొలకలతో చివరికి, ఇవేవీ దొరకనట్లయితే, కనీసం లేత గడ్డి మొలకలతోనైనా (దర్భ లేదా పవిత్రమైన గడ్డి మొలకలు) పూజ చేయవచ్చు.

*తంత్రాంతరే*
పుష్పం వా యది వా పత్రం యథోత్పన్నం తథాఽర్పణం|
విల్వస్య ఖదిరస్యాపి తథా ధాత్రీఫలస్య చ|| తమాలస్య చ పద్మస్య ఛిన్నభిన్నే న దూష్యతః||

పూవైనా, ఆకైనా అవి ఎలా పుట్టాయో (సహజంగా ఉన్న రూపంలో) అలాగే సమర్పించాలి. 
మామూలుగా, శివపూజకు నివేదించే పువ్వులు, పత్రాలు చిరిగిపోకుండా, లేదా పాడుకాకుండా ఉండాలి)  కానీ, బిల్వము, చండ్ర , ఉసిరికాయ యొక్క పత్రాలు మరియు ఫలాలు 
 మరియు తమలపాకు తామర పువ్వు  యొక్క పత్రాలు/పుష్పాలు చిరిగినా, విరిగినా, పగిలినా కూడా దోషం లేదు (దూషించబడవు), అనగా శివపూజకు ఉపయోగించవచ్చు.

*మాలినీతంత్రే*
పూజయేత్ పరమేశాని పుష్పాభావే తు పత్రకైః| పత్రాణామప్యలాభే తు ద్రుమగుల్మోద్భవాదిభిః||
తదుద్భవామప్యలాభే తు తత్ఫలేన ప్రపూజయేత్|
అక్షతైర్వా జలైర్వాఽపి తదభావే తు సర్షపైః|
సితైస్తేషామప్యలాభే మానసం పూజనం చరేత్||

పరమేశ్వరిని (దేవిని) పూజించేటప్పుడు, పువ్వులు (పుష్పం) లభించకపోతే, ఆకులతో (పత్రకైః) పూజించాలి.

ఆకులు కూడా లభించకపోతే, వృక్షాలు లేదా పొదలు  నుండి పుట్టిన ఏవైనా వస్తువులతో చిన్న కొమ్మలు, బెరడు  పూజించాలి.  ఆ వృక్ష సంబంధిత వస్తువులు కూడా లభించకపోతే, వాటి ఫలాలతో పండ్ల తో పూజించాలి.

పండ్లు కూడా లభించకపోతే, అక్షతలతో , లేదా నీటితో లేదా తెల్ల ఆవాలతో పూజించాలి.
 పైన చెప్పిన వస్తువులలో ఏదీ లభించకపోయినా, అప్పుడు మానసిక పూజను (మనసులోనే దేవుడిని ధ్యానిస్తూ, ఆరాధిస్తూ) చేయాలి.

ఇలా చెప్పబడిన రకాల పుష్పాలతో పూల దండలు చేసి దేవతలకు సమర్పించవచ్చు

*దండలు గుచ్చడానికి వాడడానికి ఏ ద్రవ్యం శుభం*
*దర్భలు వాడిన ఉత్తమం. 
• పూరికోసు ( సుతిలి/ అరటి నార ) మధ్యమం.
• నూలుదారం  సామాన్య ఫలం.
*మహాదేవ మహాదేవ మహాదేవ* 
*రాళ్ళబండి శర్మ*

Tuesday, October 28, 2025

అరుదైన శ్రీ త్రివిక్రమ(వామన) ఆలయం ఎంతో అపురూపమైన మనకొక వామనాలయం బాపట్ల జిల్లా పర్చూరు మండలం చెరుకూరు గ్రామంలో ఉంది

అరుదైన శ్రీ త్రివిక్రమ(వామన) ఆలయం


🙏🌹మన దేశంలోనే ఎక్కడా లేని విధంగా ఎంతో అపురూపమైన మనకొక వామనాలయం బాపట్ల జిల్లా  పర్చూరు మండలం చెరుకూరు గ్రామంలో ఉంది

🙏🌹ఇంతింతై వటుడింతై.. ఆకాశమంతై.. మూడడుగులు కోరి.. ముజ్జగాలకూ మేలు చేసిన స్వామి వామనుడు. బలిని పాతాళానికి తొక్కిన త్రివిక్రమ రూపం మహోన్నతం. ఆ అపురూప మూర్తి కొలువుదీరిన ఆలయాలు మన దేశంలో  చాలా అరుదుగా ఉన్నాయంటే ఆశ్చర్యం 
కలగక మానదు! 

🙏🌹ప్రపంచంలోనే ఎక్కడా లేని అపురూప, అద్భుతమైన రీతిలో శ్రీ వామన మూర్తినే శ్రీ త్రివిక్రమ స్వామిగా మన తెలుగు రాష్ట్రాల్లోనే ఉందని తెలిస్తే.. ఆనందం కలగక తప్పదు!! 

🙏🌹అసలు శ్రీ వామన మూర్తినే శ్రీ త్రివిక్రమ స్వామి అంటారు అటువంటి ఆ స్వామికి తమిళనాడులో రెండు చోట్ల
కేరళలోని ఎర్నాకులంలో ఆలయాలు ఉండగా.
బాపట్ల జిల్లా పర్చూరు మండలం చెరుకూరులో త్రివిక్రమ స్వామి ఆలయం ఉంది. 

🙏🌹అపురూప శిల్పసంపదతో అలరారు స్వామి ఆలయానికి వెయ్యేళ్లకు పైగా చరిత్ర ఉంది. తొమ్మిది అడుగుల ఎత్తుండే స్వామివిగ్రహం గోధుమ వర్ణంలో మెరిసిపోతూ దర్శనమిస్తుంది. 

🙏🌹చోళరాజుల్లో పదోవాడైన విష్ణువర్ధన మహారాజు ఓ సారి ఈ ప్రాంతానికి విహారానికి వచ్చాడట. ఇక్కడి కోనేటిలో తివిక్రమ స్వామి విగ్రహం ఉండటం గమనించి.. చుట్టూ మంటపం నిర్మింపజేశాడట. 
తర్వాత రాజరాజనరేంద్రుడి కాలంలో ఆలయం, మంటపాలు నిర్మించారని శాసనాల ద్వారా తెలుస్తోంది.

🙏🌹ఆలయంలో అడుగడుగునా ఆనాటి కళావైభవం దర్శనమిస్తుంది. 
మూలవిరాట్టుకు ఉత్తర దిశలో భూదేవి, దక్షిణాన శ్రీదేవి అమ్మవార్ల విగ్రహాలున్నాయి.  ద్వారపాలకుల విగ్రహాలు గంభీరంగా దర్శనమిస్తాయి. గర్భాలయం వెలుపలి గోడలపై రామాయణ గాథ, భాగవత ఘట్టాలు, దశావతారాలతో పాటు ముఖ్యంగా శ్రీ వినాయకుడి విగ్రహం కూడా ప్రముఖంగా దర్శనమిస్తున్నాయి.
ఇంకా అనేకానేక దేవతా విగ్రహాలు కూడా బహుముచ్చటగా కనిపిస్తాయి.

🙏🌹బలిని పాతాళానికి తొక్కిన తర్వాత.. దేవతలు వామనుడిని స్తుతించారు. త్రివిక్రమ రూపాన్ని ఎప్పటికీ దర్శించుకునే వరమివ్వమని కోరుకున్నారు. దానికి సమ్మతించిన వామనస్వామి ఇక్కడ వెలిశారని చెబుతారు. బలిని చరపట్టినందున ఈ ప్రాంతాన్ని చరయూరుగా కాలక్రమంలో చెరుకూరుగా పిలుస్తున్నారు.

🙏🌹ఆలయ పరిసరాలు భక్తులకు ఆధ్యాత్మిక ఆనందంతో పాటు ప్రశాంతతనూ చేకూరుస్తాయి. 
శ్రీకృష్ణాష్టమి, వామన జయంతి, దీపావళి సందర్భంగా ఆలయంలో ప్రత్యేక పూజలు నిర్వహిస్తారు. 
ప్రతి శనివారం విష్ణు సహస్రనామార్చన, ఏకాదశి సందర్భంగా అభిషేక సేవ శాస్త్రోక్తంగా నిర్వహిస్తారు.

🙏🌹ఇక్కడకు ఎలా వెళ్లాలంటే..
బాపట్ల జిల్లా పర్చూరు నుంచి చెరుకూరు 19 కి.మీ. దూరంలో ఉంటుంది. బాపట్ల నుంచీ అంతే దూరంలో ఉంటుంది.
రెండు ప్రాంతాల నుంచి చెరుకూరుకు బస్సు సౌకర్యం ఉంది. 
చీరాల, బాపట్ల రైల్వేస్టేషన్లలో దిగి చెరుకూరు చేరుకోవచ్చు.
🪢🪢🪢🪢🪢🪢🪢🪢🪢🪢

కార్తీక మాసంలో ఉసిరి దీపం సంబంధం ఏమిటీ ?

 కార్తీక మాసంలో ఉసిరి దీపం సంబంధం ఏమిటీ ?
కార్తీకమాసంలో అందరూ దీపాలు పెట్టడం అనవాయితీ. మహిళలు వేకువ జామునే చల్లటీ నీటితో స్నానం చేసి కార్తీక దీపాలు వెలిగించి నీ
టిలో వదులుతారు.

కార్తీక దీపాలు అంటే సాధారణంగా ఒత్తులతో చేసి వెలిగించేవే. పత్తితో చేసిన వత్తులను ఆవు నెయ్యితో నానబెట్టి వాటిని అరటి డొప్పల్లో పెట్టి వెలిగిస్తారు. 🪔🙏

ముఖ్యంగా కార్తీక మాసంలో ఉసిరి దీపాలకు ప్రాముఖ్యత ఉంది.ఉసిరి కాయతో దీపాలు పెడితే అన్ని శుభాలు జరుగుతాయని, దీని వల్ల నవగ్రహ పరిహారం జరుగుతుందని చాలామందికి తెలియదు.
ఉసిరి కాయ గుండ్రంగా ఉండడం వల్ల దానిలో దీపం ఎలా పెట్టాలన్నది చాలామందికి సందేహంగా ఉంటుంది.
మరి ఉసిరికాయతో దీపం ఎలా పెట్టాలో ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం.🪔🙏

ఉసిరి దీపం వెలిగిస్తే అధిక ప్రయోజనాలు
ఉసిరి చెట్టు సాక్షాత్తు ఈశ్వర స్వరూపంగానే కొలుస్తారు.
శివకేవులతో పాటు బ్రహ్మ, సకల దేవతతో ఉసిరి చెట్టులో కొలువై ఉంటారని చెబుతారు.🪔🙏

మరీ ముఖ్యంగా దశమి, ఏకాదశి, సోమవారం, పౌర్ణమి తిథుల్లో ఉసిరి చెట్టు కింద దీపాలు వెలిగిస్తారు.
కార్తీక పౌర్ణమీ రోజున ఉసిరికాయను తీసుకొని దాని మధ్యలో గుండ్రంగా కట్ చేస్తే దీపం తయారు అవుతుంది.
ఇలా ఉసిరి దీపం వెలిగిస్తే శ్రీ మహావిష్ణువు, లక్ష్మీదేవి సంతోషిస్తారు.మరి ముఖ్యంగా ఇంటికి నరదిష్టి తొలగిపోతుందని పండితులు చెబుతున్నారు. 🪔🙏

🙏🙏🪔🪔🪔🪔🪔🪔🪔🙏🙏
🌼🍍🌹🍈🌿🥥🥥🌿🌷🍋🍁🌻

ఆంజనేయస్వామి_అవతారాలు

ఆంజనేయస్వామి_అవతారాలు


🚩ఆంజనేయస్వామి కూడా విష్ణుమూర్తిలా అవతారాలెత్తారు.శ్రీమహావిష్ణువు దశావతారంధరిస్తే..ఆంజనేయస్వామివారు తొమ్మిది అవతారాలు ధరించారు🚩

🚩అవేంటంటే🚩
🚩1.ప్రసన్నాంజనేయస్వామి
🚩2.వీరాంజనేయస్వామి
🚩3.వింశతి_భుజ_ఆంజనేయస్వామి
🚩4.పంచముఖ_ఆంజనేయస్వామి
🚩5.అష్టదశ_భుజ_ఆంజనేయస్వామి
🚩6.సువర్చలాంజనేయస్వామి
🚩7.చతుర్బుజ_ఆంజనేయస్వామి
🚩8.ద్వాత్రింశద్భుజ_ఆంజనేయస్వామి
🚩9.వానరాకార_ఆంజనేయస్వామి.

🚩ఆంజనేయస్వామి రుద్రాంశ సంభూతుడు. 
నవ అవతార ఆంజనేయస్వామి ఆలయం 
ఒంగోలులో ఉంది.ఇక్కడ పంచముఖ ఆంజనేయస్వామి ప్రధాన దైవం. ఆలయాన్ని పంచముఖ ఆంజనేయస్వామి ఆలయం 
అని పిలుస్తారు.

🚩ఆంజనేయ స్వామికి పూజచేయవలసిన 
ప్రత్యేక రోజులు - శనివారం, మంగళవారం మరియు గురువారం. 

🚩పురాణకథ ప్రకారం, ఒక సారి శని ఆంజనేయస్వామిని తన ప్రభావంతో వశపరచుకోవాలని ప్రయత్నించగా, స్వామి అతడిని తలక్రిందలుగా పట్టి, ఎగురవేయసాగాడు. 
శని తన అపరాధాన్ని మన్నించమని వేడగా, 
స్వామి తనను, తన భక్తులను యెప్పుడూ పీడించనని శని మాట ఇచ్చిన తర్వాత వదిలిపెడతాడు

🚩అందుకే ఏడున్నర యేళ్ళ శనిదోషం ఉన్నవారు 
శనివారం ఆంజనేయ ఉపాసన చేస్తే వారికి మంచి కలిగి, శని దోషం తగ్గుతుంది. 
ఇతరులు మంగళ, గురు, శని వారాలలో ఏ రోజైనా స్వామికి పూజ చేసుకోవచ్చు.

🚩తమలపాకుల దండ:🚩

🚩ఒక కధ ప్రకారం, అశోక వనంలో ఉన్న సీతమ్మవారికి, హనుమంతుడు రాములవారి సందేశము చెప్పినప్పుడు, అమ్మవారు ఆనందంతో హనుమంతునికి తమలపాకుల దండ వేశారట, దగ్గరలో పువ్వులు కనిపించక! అందుకే స్వామికి తమలపాకుల దండ అంటే ప్రీతి అని చెప్తారు.

🚩మల్లెలు:🚩
గురువారాలు స్వామికి మల్లెలతో పూజ చెయ్యడం 
చాల శ్రేష్టం.

🚩పారిజాతాలు:🚩
స్వామికి పరిమళభరితమైన పువ్వులంటే చాల ప్రీతి. అందుకే పారిజాతంపూలతో పూజ చేస్తారు.

🚩తులసి:🚩
తులసి రాములవారికి ప్రీతిపాత్రమైనది, 
అందుకే హనుమంతునికి కూడా ఇష్టమైనది

🚩కలువలు:🚩
కలువ పువ్వులు కూడా శ్రీరాములవారికి ఎంతో 
ఇష్టమైన పూలు. 

🚩కేరళలోని ఇరింజలకుడలో భరతునుకి ఒక దేవాలయం వుంది.అందులో అతనికి కలువ పూల మాల వెయ్యడం సాంప్రదాయం. 
శ్రీరాములవారికి హనుమంతుడుపై భరతుని మీద ఉన్నంత వాత్సల్యం ఉండడం చేత, హనుమత్ స్వామికి కూడా కలువ మాల వేస్తారు.

🚩పంచముఖ హనుమాన్:🚩
శ్రీ విష్ణుమూర్తి అంశలలో ఉద్భవించిన రూపాలతో స్వామి పంచముఖ హనుమంతుడుగా వెలిసాడు. 

🚩ఈ పంచముఖముల వివరాలు ఇలా చెప్పబడ్డాయి.🚩
🚩1 తూర్పుముఖముగా హనుమంతుడు: పాపాలను హరించి, చిత్త శుద్దిని కలుగ చేస్తాడు.

🚩2 దక్షిణముఖంగా కరాళ ఉగ్ర నరసింహ స్వామి: శతృభయాన్ని పోగొట్టి, విజయాన్ని కలుగజేస్తాడు.

🚩3 పడమర ముఖంగా మహావీరగరుడ స్వామి, 
దుష్ట ప్రభావలను పోగొట్టీ, 
శరీరానికి కలిగే విష ప్రభావలనుండి రక్షిస్తాడు.

🚩4 ఉత్తరముఖముగా లక్ష్మీవరాహమూర్తి గ్రహ చెడు ప్రభావాలను తప్పించి, అష్టైశ్వర్యాలు కలుగజేస్తాడు.

🚩5 ఊర్ధ్వంగా ఉండే హయగ్రీవస్వామి జ్ఞానాన్ని, జయాన్ని, మంచి జీవనసహచరిని, బిడ్డలను ప్రసాదిస్తాడు.హనుమంతుడంటే ఒక అంకితభావం. 
బుద్ధిబలం, స్థిరమైన కీర్తి, నిర్భయత్వం, వాక్ నైపుణ్యం – వీటన్నింటి సమ్మేళనం. 
అంటే ఈ లక్షణాలన్నింటికీ అసలైన సిసలైన ఉదాహరణ హనుమంతుడు అని భావం. 

🚩సముద్రంలో నూరు యొజనాల దూరాన్ని 
ఒక గోవు గిట్ట చేసిన గుంటలోని నీళ్లను దాటినట్లుగా దాటడం,విశ్వవిజేతలైన రాక్షస వీరులనేకులను దోమల్లాగ నలిపి వేయటం, బంగారు మేడల లంకా నగరాన్ని తన తోకకున్న మంటతో భస్మీపటనం చేయటం – ఇవన్నీ హనుమంతుడి వీరత్వాన్ని లోకానికి తెలియజేసిన అనేక సంఘటనల్లో కొన్ని మాత్రమే...
🚩మిత్రులందరికీ మంగళవారం శుభ శుభోదయ శుభాకాంక్షలు..
సేకర్ణ.....
#hanuman #hanumanji #hanuman_chalisa_yuva_katha #hanumanchalisa #anjaneya #jaishreeram

RECENT POST

ఆర్ధిక పరిస్థితి మెరుగుపడి , అఖండ ధన రాజయోగం కోసం మీకోసం.

ఆర్ధిక పరిస్థితి మెరుగుపడి , అఖండ ధన రాజయోగం కోసం మీకోసం.............!!  కుబేర మంత్రం : (ఓం యక్షాయ కుబేరాయ వైశ్రవణాయ ధనధాన్యదీప్తాయै ధనధాన్య...

POPULAR POSTS