శివుడి తాండవరూపాలు

 శివుడి  తాండవరూపాలు           

                                                                                                                                            ఇవి, తొమ్మిది రకాలుగా వుంటాయి. శివుడి ప్రతిమలలో అత్యంత అందమైంది నటరాజ రూపము. శివ తాండవము వలన ప్రకృతి శక్తుల కదలిక, శక్తి, మరియు సృష్టి స్థితి లయలకు కారణాలు తెలుస్తాయి.

🌻( 1) నృత్య ఆనంద తాండవమూర్తి - అందరికి పరిచయమైనదే నృత్యమూర్తి ఆనంద తాండవమూర్తి. శివనటరాజ రూపం ఎప్పుడూ స్థానక భంగిములోనే చూపబడుతుంది. ఆసస్మార లేదా వనియులకుడనే రాక్షసుని  మీద నాట్యము జరుగుతుంది. ఈ మూర్తి కి సాధారణంగా నాలుగు చేతులుంటాయి. 

🌻(2) సాధ్యతాండవం - సాధ్యతాండవంలో అపస్మార రాక్షసుడు వుండడు. 

🌻(3) ఉమాతాండవం రూపంలో ఉమ ఎడమ వుంటుంది.

🌻(4) గౌరీ తాండవంలో శివునకు కుడివైపున నంది కేశ్వరుడు వుంటాడు. 

🌻(5) కాళికాతాండవం భయంకరంగా వుంటుంది. 

🌻(6) త్రిపురతాండవంలో శివునికి 16 చేతులుంటాయి. 

🌻(7) సంహార తాండవంలో తీక్షణమైన చూపులుంటాయి. 

🌻(8) లలితతాండవంలో శివుడు మృదువుగా వుంటాడు. 

🌻(9) ఊర్ద్వతాండవంలో వివిధ ఆయుధాలు ధరించిన 16 చేతులుంటాయి.

🌻శివయ్య ఇతర రూపాలు🌻

🌻(i) దక్షిణామూర్తి :- శివుడు వ్యాఖ్యాతగా ఋషులకు బోధనచేసిన అవకారం ఇది. ఈరూపంలో శివుడు రాతి మీద కూర్చొనివుంటాడు. కుడికాలు కొద్దిగా వంగి ఆపస్మారుని మీద వుంటుంది. ఎడమకాలు అడ్డంగా కుడికాలి తొడమీద వుంటుంది. దక్షిణామూర్తిలో జ్ఞానదక్షిణ, యజ్ఞదక్షిణ, యోగదక్షిణా మూర్తి అనే మూడు రకాలున్నాయి.

🌻(ii) కంకాళమూర్తి

బ్రహ్మ శిరస్సును ఖండించిన తర్వాత శివుడు దేశ ద్రిమ్మరిగా మారిన రూపంఇది. నాలుగు చేతులు, జటామకుటం, సర్పాభరణం, కంకాళదండ ఈ మూర్తి ప్రధాన లక్షణాలు.

🌻(iii) భిక్షాటనమూర్తి

తారకారణ్యంలో నగ్నంగా, దిమ్మరిగా శివుడు సంచరించిన రూపంఇది. నాలుగు చేతుల్లో త్రిశూలం, జింక, ఢమరుకం, పుర్రెను పుంచుకొని కాళ్ళకు చెప్పులతో నడిచివెళ్ళేరూపం ఇది ·

🌻(iv) గంగాధరమూర్తి

భగీరధుని కోరికమీద గంగ స్వర్గలోకం నుండి దిగివచ్చే రూపంఇది. అందువల్ల శివప్రతిమ నిలబడివుంటుంది. బలంగా వస్తున్న గంగా ప్రవాహాన్ని తట్టుకోడానికి కాల్లు భద్రంగా, స్థిరంగా పుంచబడ్డాయి-

🌻(v) అర్ధ నారీశ్వరమూర్తి

అర్ధశరీరం పురుషరూపంలో, మిగతా సగం స్త్రీరూపంలో వుంటుంది. అన్నిరకాల ఆభరణాలుంటాయి. సాధారణంగా ఈ అవతారంలో శివునికి నాలుగు చేతులుంటాయి. కొన్ని సందర్భాలలో రెండులేదా మూడుచేతులు కూడా వుంటాయి. ఉదా:- మహాబలిపురంలోని ధర్మరాజరధం మీద ఈ శిల్పం వుంది.

🌻(vi) హరిహరమూర్తి

వామన పురాణంలో శివకేశవులకు తేడాలేదని బోధింపబడిన వర్ణనకు సరిఅయిన రూపం ఇది. అర్థనారీశ్వరునివలె రెండు భాగాలుగా శరీరం విష్ణు, శివరూపాలలో వుంటాయి. సాధారణంగా ఈ ప్రతిమకు నాలుగు చేతులుంటాయి. ఉదా:- మైసూర్లోని హరిహర ఆలయంలోని శిల్పం.

🌻(vii) కళ్యాణ సుందరమూర్తి

శివపార్వతుల పరిణయ దృశ్యం ఇది. ఈ ప్రతిమలో శివుడు పార్వతి కుడిచేతిని వివాహసూచనగా పట్టుకొని వుంటాడు. ఉదా: చోళ ఆలయాలలో ఈ శిల్పాలు చూడవచ్చు.

🌻(viii) వీణాధరమూర్తి

శివుని అద్భుతమైన స్థానక ప్రతిమఇది. ఒక కాలు కొద్దిగా వంగి అపస్మార రాక్షసుని శిరస్సుమీద వుంటుంది. తనముందు చేతులతో శిపుడు వీణవాయిస్తూవుంటాడు.

🌻(ix) వృషభారూఢమూర్తి

శివుడు వృషభము మీద ఆసీనుడైన రూపం ఇది.

🌻🌻🌷